بنیامین نتانیاهو Benjamin Netanyahu یکی از برجستهترین و جنجالیترین چهرههای سیاسی اسرائیل است که سالها در صدر سیاست این کشور حضور داشته است. او با سابقهای طولانی در مقام نخستوزیری، نقش مهمی در شکلدهی به سیاستهای داخلی و خارجی اسرائیل ایفا کرده است. با مجله اخبار تراکتور سازی تبریز، ادامه این مطلب را همراهی کنید.
نام کامل | بنیامین نتانیاهو |
---|---|
تاریخ تولد | ۲۱ اکتبر ۱۹۴۹ (۷۵ ساله) |
محل تولد | تلآویو، اسرائیل |
ملیت | یهودیان اروپای شرقی |
تعداد فرزندان | ۳ |
عنوان | نخستوزیر اسرائیل |
قد | ۱.۸۰ سانتیمتر |
تعداد ازدواج ها | ۳ |
همسر فعلی | سارا بنآرتزی |
بیوگرافی بنیامین نتانیاهو
بنیامین «بیبی» نتانیاهو، نخستوزیر کنونی اسرائیل، متولد ۲۱ اکتبر ۱۹۴۹، یکی از چهرههای شاخص و باسابقه در عرصه سیاست این کشور محسوب میشود.
او از سال ۲۰۲۲ بار دیگر به عنوان نخستوزیر اسرائیل فعالیت دارد و پیشتر نیز در دو بازه زمانی از ۱۹۹۶ تا ۱۹۹۹ و از ۲۰۰۹ تا ۲۰۲۱ در این سمت حضور داشتهاست. مجموع دوران نخستوزیری او از مرز ۱۷ سال فراتر رفته و وی را به رکورددار طولانیترین دوران نخستوزیری در تاریخ اسرائیل تبدیل کردهاست.
نتانیاهو در تلآویو در خانوادهای سکولار یهودی به دنیا آمد و دوران کودکی خود را در بیتالمقدس غربی و ایالات متحده آمریکا سپری کرد. وی در سال ۱۹۶۷ به اسرائیل بازگشت و به نیروهای دفاعی این کشور پیوست. او به یگان ویژه «سایرت متکل» ملحق شد و با درجه کاپیتان خدمت کرد و در نهایت با درجه افتخاری از ارتش مرخص شد.
او در سال ۱۹۷۲ مجدداً به ایالات متحده رفت، تحصیلات خود را در مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) به پایان رساند و مدتی در شرکت مشاوره بوستون مشغول به کار شد. در سال ۱۹۷۸ به اسرائیل بازگشت و مؤسسه ضدتروریسمی به نام «یوناتان نتانیاهو» تأسیس کرد. از سال ۱۹۸۴ تا ۱۹۸۸ نیز بهعنوان سفیر اسرائیل در سازمان ملل فعالیت داشت.
بنیامین نتانیاهو کیست
نخستوزیر اسرائیل
پرتره رسمی، ۲۰۲۳
سمت فعلی: نخستوزیر اسرائیل
آغاز به کار: ۲۹ دسامبر ۲۰۲۲
رئیسجمهور: اسحاق هرتزوگ
معاون: یاریو لوین
پیش از او: یائیر لاپید
متولد : ۲۱ اکتبر ۱۹۴۹ (۷۵ ساله)
محل تولد : در تلآویو، اسرائیل
بنیامین نتانیاهو چه کسی هست
نتانیاهو، سیاستمدار کهنهکار و دیپلماتی باتجربه، از سال ۱۹۹۳ رهبری حزب لیکود را در اختیار دارد. او طی سه دوره زمانی مجزا، بهعنوان نخستوزیر اسرائیل انتخاب شده و یکی از پایدارترین چهرههای سیاسی در تاریخ معاصر این کشور محسوب میشود.
ملیت بنیامین نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو تبعه کشور اسرائیل است. وی در تاریخ ۲۱ اکتبر ۱۹۴۹ در تلآویو (نام کنونی: تلآویو-یافا)، واقع در قلمرو رسمی دولت اسرائیل، متولد شده و از آن زمان تاکنون تابعیت اسرائیلی دارد.
اصالت بنیامین نتانیاهو
بنا بر اسناد موجود، بنیامین نتانیاهو دارای اصالتی عمدتاً اشکنازی (یهودیان اروپای شرقی) است. جد پدری وی، ناتان مایلیکوفسکی، در سال ۱۸۷۹ در قلمرو امپراتوری روسیه (واقع در بلاروس کنونی) متولد گردید و پس از آن به همراه خانوادهاش به سرزمین فلسطین مهاجرت نمود.
پدر او، بنزیون نتانیاهو (زادهٔ مایلیکوفسکی در ورشو)، مورخی برجسته در حوزه تاریخ یهود است که در جریان مهاجرت به فلسطین، نام خانوادگی خود را به «نتانیاهو» تغییر داد.
مادر وی، زیلا سگال، از خانوادهای با پیشینه یهودی و ریشههایی در لیتوانی و ایالات متحده آمریکا بود. همچنین، بر اساس دادههای حاصل از آزمایش DNA که توسط خود نتانیاهو نیز تأیید شدهاست، بخش اندکی از تبار وی به یهودیان سفاردی (اسپانیاییتبار) بازمیگردد.
قد بنیامین نتانیاهو
قد بنیامین نتانیاهو ۱.۸۰ متر هست.
سن بنیامین نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو که در ۲۱ اکتبر ۱۹۴۹ در تلآویو متولد شده، هماکنون ۷۵ ساله است (تا تاریخ امروز، ۲۳ ژوئن ۲۰۲۵) .
عکس بنیامین نتانیاهو
پیج اینستاگرام بنیامین نتانیاهو
آدرس پیج بنیامین نتانیاهو در شبکه اجتماعی اینستاگرام: b.netanyahu@
فیسبوک بنیامین نتانیاهو
آدرس پیج بنیامین نتانیاهو در شبکه اجتماعی فیسبوک: Benjamin Netanyahu@
توییتر بنیامین نتانیاهو
آدرس پیج بنیامین نتانیاهو در شبکه اجتماعی توییتر: netanyahu@
اطلاعات بنیامین نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو از سال ۱۹۷۶ تا ۱۹۷۸ در شرکت «بوستون کنسالتینگ گروپ» به عنوان مشاور اقتصادی فعالیت کرد و در این مدت با میت رامنی همکاری داشت. رامنی درباره او گفته است که نتانیاهو دارای «شخصیت قوی و دیدگاه متمایز» بوده و آنها به دلیل تجربیات و دیدگاههای مشابه توانستند ارتباط مؤثری برقرار کنند. نتانیاهو این رابطه را به آموزش سختگیرانه و فشرده در این شرکت نسبت میدهد.
بنیامین نتانیاهو اسرائیل
بنیامین نتانیاهو در سال ۱۹۷۸ به اسرائیل بازگشت و از آن سال تا ۱۹۸۰ مدیریت مؤسسه ضدتروریسم «یوناتان نتانیاهو» را بر عهده داشت؛ مؤسسهای که به صورت غیر دولتی به بررسی تروریسم میپرداخت و میزبان چندین کنفرانس بینالمللی بود.
در ادامه، بین سالهای ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۲، او مدیر بازاریابی شرکت «ریم اینداستریز» در اورشلیم شد و در این دوره با سیاستمداران برجستهای مانند موشه آرنس ارتباط برقرار کرد. آرنس او را به سمت معاون رئیس مأموریت سفارت اسرائیل در واشینگتن منصوب کرد و نتانیاهو این مسئولیت را از سال ۱۹۸۲ تا ۱۹۸۴ بر عهده داشت.
در جریان جنگ لبنان ۱۹۸۲، نتانیاهو که به خدمت ذخیره سایرت متکل فراخوانده شده بود، درخواست مرخصی کرد و ترجیح داد در آمریکا بماند و به عنوان سخنگوی اسرائیل مقابل انتقادات بینالمللی از جنگ لبنان فعالیت نماید و سیستم روابط عمومی مؤثری را در سفارت ایجاد کند.
سپس، از سال ۱۹۸۴ تا ۱۹۸۸، او به عنوان سفیر اسرائیل در سازمان ملل متحد خدمت نمود و در این مدت رابطه نزدیکی با خاخام مناچم م. شنیرسون برقرار کرد که نتانیاهو او را «تأثیرگذارترین مرد زمان ما» خوانده است.
بنیامین نتانیاهو رهبر اپوزیسیون
عکس نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو نخست وزیر
پس از ترور ییتسحاق رابین، شیمون پرز انتخابات زودهنگامی را برای حفظ روند صلح برگزار کرد. بنیامین نتانیاهو به عنوان نامزد حزب لیکود در انتخابات مستقیم نخستوزیری ۱۹۹۶ شرکت کرد و با حمایت آرثر فینکلستین کمپین موفقی انجام داد.
هرچند پرز از محبوبیت بیشتری برخوردار بود، نتانیاهو پیروز شد و جوانترین نخستوزیر اسرائیل شد. شکست پرز به دلیل افزایش حملات بمبگذاری انتحاری فلسطینیها در مارس ۱۹۹۶ بود که دولت وی نتوانست مقابله کند. نتانیاهو با شعار «برای صلحی امن» به پیروزی رسید اما برای تشکیل دولت نیازمند ائتلاف با احزاب ultra-Orthodox بود.
بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل
نتانیاهو حماس
نتانیاهو حزبالله
بنیامین نتانیاهو سیاست
بنیامین نتانیاهو وزیر
بنیامین نتانیاهو در سال ۲۰۰۳ توسط آریل شارون به وزارت دارایی منصوب شد؛ تصمیمی که برخی آن را به قصد کاهش نفوذ سیاسی وی ارزیابی کردند. در این سمت، نتانیاهو اصلاحات اقتصادی چشمگیری را به اجرا گذاشت که شامل کاهش مالیاتها، خصوصیسازی، کوچکسازی دولت و محدود کردن کسری بودجه بود.
این اقدامات گرچه با انتقادات جناح چپ و برخی اعضای لیکود روبرو شد، اما به رونق اقتصادی و کاهش بیکاری منجر گردید. به خاطر کاهش وابستگی به کمکهای اجتماعی و افزایش رقابت در اقتصاد، وی مورد تحسین قرار گرفت و به عنوان معمار «معجزه اقتصادی» شناخته شد.
در سال ۲۰۰۵، با مخالفت خود نسبت به طرح خروج از غزه، ابتدا استعفا را تهدید کرد و در نهایت در ۷ اوت پس از عدم برگزاری همهپرسی، استعفا داد.
بنیامین نتانیاهو حزب لیکود
با خروج آریل شارون از حزب لیکود و تأسیس حزب کادیما، بنیامین نتانیاهو مجدداً برای رهبری لیکود به رقابت پرداخت و در ۲۰ دسامبر ۲۰۰۵ با کسب ۴۷ درصد آراء، رهبری حزب را از آن خود کرد. پس از نتیجه نامطلوب لیکود در انتخابات ۲۰۰۶، او به عنوان رهبر اپوزیسیون فعالیت نمود.
در انتخابات داخلی ۲۰۰۷ نیز با اختلاف زیاد این سمت را حفظ کرد و مخالفت قاطع خود را با هرگونه آتشبس با حماس اعلام داشت. پس از استعفای اولمرت و ناتوانی تزیپی لیونی در تشکیل دولت، انتخابات زودهنگام فوریه ۲۰۰۹ برگزار شد.
با وجود اینکه کادیما یک کرسی بیشتر داشت، نتانیاهو با جلب حمایت اکثریت جناح راست کنست مأمور تشکیل دولت شد. وی به جای تکیه صرف بر احزاب راست، ائتلافی گسترده با حزب کارگر به رهبری اهود باراک تشکیل داد و دولت سیودوم اسرائیل در ۳۱ مارس ۲۰۰۹ سوگند یاد کرد.
بنیامین نتانیاهو فلسطین
در سال ۲۰۰۹، با آغاز به کار دولت بنیامین نتانیاهو، روابط میان اسرائیل، فلسطینیان و جامعه جهانی وارد مرحلهای حساس و پیچیده شد. در حالی که هیلاری کلینتون از تشکیل دولت فلسطینی حمایت میکرد، نتانیاهو شرط به رسمیت شناختن اسرائیل به عنوان «دولت یهودی» را ضروری دانست که این شرط یکی از موانع اصلی مذاکرات بود.
پس از سخنرانی باراک اوباما در قاهره و تأکید وی بر رد مشروعیت شهرکسازیها، نتانیاهو با حمایت مشروط از دولت فلسطینی غیرنظامی، خواستار باقی ماندن اورشلیم به عنوان پایتخت متحد اسرائیل شد و شروط سختگیرانهای نظیر منع تشکیل ارتش و حذف حق بازگشت آوارگان فلسطینی مطرح کرد که باعث بدبینی فلسطینیان گردید.
دولت نتانیاهو اقداماتی چون برداشتن موانع کرانه باختری، استقبال از ابتکار صلح عربی و تلاش برای بهبود روابط با کشورهای عربی را انجام داد، اما ادامه شهرکسازیها اعتراضات بینالمللی را برانگیخت. روابط با آمریکا گاهی با تنش همراه بود، از جمله سفر مخفی نتانیاهو به مسکو و انتقادهای وزیر دفاع سابق آمریکا.
در داخل کشور، اعتراضات اجتماعی علیه گرانی منجر به تشکیل کمیته تراژتنبرگ و اجرای اصلاحات اقتصادی شد. همچنین طرحهای تکنولوژیکی مانند شبکه فیبر نوری تصویب گردید. از منظر سیاسی، نتانیاهو و لیبرمن احزاب خود را برای انتخابات ۲۰۱۳ ادغام کردند و در سال ۲۰۱۲ نتانیاهو حق تشکیل دولت فلسطینی را با شرط غیرنظامی بودن آن پذیرفت. این دوره، ترکیبی از تلاشها برای حفظ امنیت اسرائیل و چالشهای مهم داخلی و بینالمللی بود.
تشکیل دولت نتانیاهو
ائتلاف لیکود-بیتینو به رهبری بنیامین نتانیاهو در انتخابات ۲۰۱۳ با کاهش ۱۱ کرسی نسبت به ترکیب قبلی وارد کنست شد. با این حال، رئیسجمهور شیمون پرز نتانیاهو را به عنوان رهبر بزرگترین فراکسیون مأمور تشکیل دولت سی و سوم کرد. ائتلاف تشکیل شده شامل یش عتید، هبوعه یهودی و هتنوع بود و به درخواست دو حزب یش عتید و هبوعه یهودی، احزاب اولترا-ارتدوکس در دولت حضور نداشتند.
سیاستهای اقتصادی نتانیاهو
نتانیاهو با هدف توسعه اقتصاد آزاد، در دسامبر ۲۰۱۳ قانون تمرکز کسبوکار را تصویب کرد که به افزایش رقابت، کاهش قیمتها و کاهش نابرابری درآمد میپرداخت. این قانون از ایجاد ساختارهای چندلایه شرکتی جلوگیری میکرد تا از انحصار و سوءاستفاده قیمتی جلوگیری شود.
همچنین، او برنامهای برای خصوصیسازی بنادر و کاهش انحصار اداره بنادر به اجرا گذاشت و قول داد بوروکراسی و مقررات زائد را کاهش دهد تا فشار بر صنایع کمتر شود.
روابط نتانیاهو با فلسطینیها
بنیامین نتانیاهو بهشدت با تشکیل دولت وحدت بین حماس و تشکیلات خودگردان فلسطینی مخالفت کرد و حماس را مسئول ربایش و قتل سه نوجوان اسرائیلی در ژوئن ۲۰۱۴ دانست. در واکنش، عملیات گستردهای در کرانه باختری علیه حماس صورت گرفت و حملات شدیدی به غزه آغاز شد.
با افزایش حملات موشکی از غزه، عملیات «لبه محافظ» در تابستان ۲۰۱۴ کلید خورد. در گفتوگویی با CNN، نتانیاهو حماس را «تروریستهای نسلکُش» خواند و درباره خطر وقوع «انتفاضه سوم» هشدار داد.
نتانیاهو انتخابات ۲۰۱۵
در انتخابات سال ۲۰۱۵، حزب لیکود به رهبری بنیامین نتانیاهو با کسب ۳۰ کرسی بیشترین نمایندگی را در کنست به دست آورد. رئیسجمهور ریولین به نتانیاهو فرصت داد تا دولت ائتلافی تشکیل دهد و او موفق شد ظرف مهلت مقرر با حزبهای هبوعه یهودی، یهودیت متحد تورا، کولانو و شاس ائتلاف کند. نتانیاهو در ماه مه همان سال اعلام کرد که برای نخستین بار قصد دارد برای دوره پنجم نخستوزیری رقابت کند.
رابطه نتانیاهو با آمریکا
طرح خصوصیسازی شرکتهای دولتی و مبارزه با فساد در اکتبر ۲۰۱۴ تصویب شد. نتانیاهو با انتقاد شدید به واکنش آمریکا نسبت به شهرکسازیها، آن را خلاف «ارزشهای آمریکایی» دانست. این مسئله به تیرگی روابطش با دولت اوباما انجامید. در دسامبر ۲۰۱۴، با برکناری دو وزیر کابینه، دولت منحل و انتخابات زودهنگام برگزار شد.
نتانیاهو سخنرانی در کنگره آمریکا
در مارس ۲۰۱۵، بنیامین نتانیاهو برای سومین بار به کنگره آمریکا سخنرانی کرد. این اقدام بدون هماهنگی با دولت اوباما انجام شد و با انتقادهای فراوانی روبهرو گردید. هدف اصلی او مخالفت با توافق هستهای ایران و درخواست تحریمهای شدیدتر علیه این کشور بود. نتانیاهو در سخنان خود مدعی شد که نماینده همه یهودیان جهان است، ادعایی که بسیاری از اعضای جامعه یهودیان آمریکا آن را نپذیرفتند.
سیاستهای اقتصادی نتانیاهو
بودجه دو ساله تصویب شده در آگوست ۲۰۱۵ اصلاحاتی در بخش کشاورزی، کاهش تعرفههای واردات برای کاهش قیمت غذا، تسهیل فرآیندهای ساخت و ساز برای کاهش هزینه مسکن و تسریع پروژههای زیرساختی را شامل میشد.
همچنین اصلاحات مالیاتی با هدف افزایش رقابت و کاهش هزینه خدمات مالی دنبال شد، با این حال برخی اصلاحات کشاورزی از بودجه حذف گردیدند.
جنجالهای سیاسی نتانیاهو
در اکتبر ۲۰۱۵، نتانیاهو با بیان این که مفتی اعظم قدس، حاج امین الحسینی، به هیتلر ایده نسلکشی یهودیان را داده است، جنجال آفرید. این ادعا از سوی تاریخنگاران و دولت آلمان رد شد و با واکنشهای شدید علمی و سیاسی مواجه گردید، بهطوری که منتقدان آن را نوعی انکار هولوکاست خواندند.
مسائل دینی نتانیاهو
در مارس ۲۰۱۶، ائتلاف دولت اسرائیل تحت فشار و تهدید اعضای یهودیان اولترا-ارتدوکس قرار گرفت، زیرا برنامهای برای رسمیت بخشیدن به فضای عبادت غیر ارتدوکس در دیوار غربی (دیوار ندبه) در دستور کار قرار داشت.
روابط بینالمللی نتانیاهو
اتهامات بنیامین نتانیاهو
از ژانویه ۲۰۱۷، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر وقت اسرائیل، به دلیل ارتباط با دو پرونده به نامهای «پرونده ۱۰۰۰» و «پرونده ۲۰۰۰» مورد تحقیق پلیس قرار گرفت. این دو پرونده با یکدیگر مرتبط شناخته شدهاند و به بررسی احتمال ارتکاب فساد توسط وی میپردازند.
در پرونده ۱۰۰۰، نتانیاهو به دریافت هدایا و امتیازاتی از چند تاجر ثروتمند، از جمله جیمز پکر و آرنون میلچان، متهم شده است. ارزش این هدایا بالا بوده و شامل اشیاء گرانقیمت میشدهاند که طبق قانون میتواند مصداق فساد باشد.
در پرونده ۲۰۰۰، او متهم است که با آرنون موزس، ناشر روزنامه یدیعوت آحرونوت، مذاکراتی انجام داده تا در ازای محدود کردن انتشار روزنامه رقیب یعنی اسرائیل هیوم، پوشش خبری مطلوبتری از این روزنامه برای خود به دست آورد.
در ماه اوت ۲۰۱۷، پلیس اسرائیل اعلام کرد که نتانیاهو مظنون به جرایم کلاهبرداری، خیانت در امانت و رشوهخواری است. در همین سال، آری هارو، رئیس سابق دفتر او، با دادستانی همکاری کرد و به عنوان شاهد علیه نتانیاهو شهادت داد. این همکاری باعث شد شواهد مهمی در اختیار دستگاه قضایی قرار گیرد.
در فوریه ۲۰۱۸، پلیس اعلام کرد که مدارک کافی برای طرح اتهام وجود دارد و خواستار صدور کیفرخواست علیه نتانیاهو به دلیل ارتکاب فساد، رشوهخواری و خیانت در امانت شد. نتانیاهو تمام این اتهامات را رد کرد و آنها را سیاسی دانست.
در نوامبر ۲۰۱۸، مدیر کل جرایم اقتصادی اسرائیل نیز تأکید کرد که صدور کیفرخواست در هر دو پرونده ضروری است. دادستان کل اسرائیل در فوریه ۲۰۱۹ اعلام کرد که قصد دارد در سه پرونده مختلف علیه نخستوزیر کیفرخواست تنظیم کند.
در نهایت، در نوامبر ۲۰۱۹، کیفرخواست رسمی صادر شد. اگر نتانیاهو محکوم شود، ممکن است به ۱۰ سال زندان برای رشوهخواری و تا ۳ سال زندان برای خیانت در امانت و کلاهبرداری محکوم شود. با صدور این کیفرخواست، او به نخستین نخستوزیر تاریخ اسرائیل تبدیل شد که در زمان تصدی مقام خود با اتهامات کیفری روبرو میشود.
او اعلام کرد که از برخی وزارتخانههایی که در اختیار داشت، از جمله کشاورزی، بهداشت، امور اجتماعی و امور دیاسپورا، کنارهگیری خواهد کرد تا به قواعد قانونی احترام بگذارد. با این وجود، مسأله اینکه آیا نخستوزیر در صورت صدور کیفرخواست موظف به استعفا است یا خیر، همچنان در دادگاههای اسرائیل در دست بررسی باقی ماند.
محاکمه کیفری نتانیاهو که قرار بود در مه ۲۰۲۰ آغاز شود، به دلیل شیوع ویروس کرونا به تعویق افتاد و رسیدگی به آن تا آوریل ۲۰۲۳ ادامه داشت.
مسائل امنیتی و سیاست هستهای نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو در آوریل ۲۰۱۸ طی یک کنفرانس خبری اعلام کرد که اسرائیل مدارک جدیدی درباره فعالیتهای پنهان هستهای ایران در اختیار دارد و تهران توافق برجام را نقض کرده است. ایران این اتهامات را رد کرده و آنها را تبلیغات سیاسی نامید. در همان سال، نتانیاهو از اجلاس تاریخی آمریکا و کره شمالی حمایت کرد و آن را حرکتی در مسیر خلع سلاح هستهای منطقه خواند.
عملیات نظامی بنیامین نتانیاهو
وقتی بنیامین نتانیاهو در ۱۷ مه ۲۰۲۰ بار دیگر سوگند نخستوزیری یاد کرد، دیگر آن رهبر بیرقیب سالهای گذشته نبود. اینبار مجبور شد با رقیب انتخاباتیاش، بنی گانتس، در ائتلافی شکننده شریک شود. کشور درگیر همهگیری کووید-۱۹ بود، دادگاه رسیدگی به اتهامات فساد مالیاش در راه بود، و موج نارضایتی عمومی هر روز بیشتر میشد.
خیابانهای اطراف اقامتگاه رسمی نخستوزیر در اورشلیم به صحنهی اعتراضات شبانه تبدیل شده بود. مردم از فساد، بیکاری، و سوءمدیریت خسته شده بودند. در واکنش، نتانیاهو محدودیتهای کرونایی را به ابزار مهار اعتراضات تبدیل کرد: تنها ۲۰ نفر در فاصله حداکثر ۱۰۰۰ متری از خانهشان اجازه تجمع داشتند. اما نتیجه برعکس بود. اعتراضات پراکنده شدند، اما خاموش نشدند—بلکه در هزاران نقطه شعلهور شدند.
در این میان، نتانیاهو برگ برندهای در آستین داشت. با قراردادهای پشتپرده با شرکتهای بزرگ داروسازی، اسرائیل را به پیشتاز جهانی واکسیناسیون تبدیل کرد. تصاویر تزریق واکسن در خانههای سالمندان، فضای رسانهای را تغییر داد و امیدی تازه در دل بخشی از جامعه کاشت.
اما بحران دیگری در کمین بود. در ماه مه ۲۰۲۱، با تشدید درگیریها در اورشلیم، حماس بارانی از راکت به سوی شهرهای اسرائیلی روانه کرد. در پاسخ، نتانیاهو عملیات «نگهبان دیوارها» را آغاز کرد. بمبارانهای سنگین، ویرانی در غزه، و اضطراب در جنوب اسرائیل، ۱۱ روز فضای کشور را تحتالشعاع قرار داد.
اما پسلرزههای این درگیری سیاسی هم بود. اعتماد به دولت بیشتر فرسوده شد. ائتلافهای جدیدی در پشت صحنه شکل گرفت. نفتالی بنت و یائیر لاپید، دو سیاستمدار با دیدگاههای گوناگون، به توافقی تاریخی دست یافتند. در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۱، بنت نخستوزیر شد و فصل تازهای در سیاست اسرائیل گشوده شد. نتانیاهو، که بیش از یک دهه قدرت را در قبضه داشت، از جایگاه نخستوزیری کنار رفت—گرچه نه از صحنه سیاست.
دوره ششم نخستوزیری بنیامین نتانیاهو
دولت جدید، اصلاحات جنجالی و اعتراضات بیسابقه
در ۲۹ دسامبر ۲۰۲۲، بنیامین نتانیاهو با تشکیل یکی از راستگراترین دولتهای تاریخ اسرائیل، بار دیگر به عنوان نخستوزیر سوگند یاد کرد. تمرکز اولیه دولت او بر اجرای طرح اصلاحات قضایی بود؛ اقدامی که به سرعت با مخالفت گسترده عمومی، انتقادات نهادهای حقوقی، و هشدارهای اقتصادی روبهرو شد.
منتقدان هشدار دادند که این اصلاحات میتواند استقلال قوه قضاییه و دادستان کل را تضعیف کرده و پیامدهای منفی برای حقوق اقلیتها و روابط بینالمللی اسرائیل داشته باشد. اعتراضات سراسری در شهرهای مختلف آغاز شد و حتی شماری از نیروهای ذخیره ارتش نیز مخالفت خود را علنی اعلام کردند.
در مارس ۲۰۲۳، یوآو گالانت، وزیر دفاع، به عنوان نخستین مقام عالیرتبه دولت، به مخالفت با اصلاحات پرداخت. تلاش نتانیاهو برای برکناری او با موجی از اعتراضات شدید همراه شد. در واکنش به فشارهای داخلی، دولت اعلام کرد که اصلاحات به مدت یک ماه به حالت تعلیق درمیآید.
نتانیاهو جنگ غزه
حمله ناگهانی از غزه؛ اسرائیل در حالت جنگ
پس از حمله ناگهانی گروههای فلسطینی از نوار غزه، بنیامین نتانیاهو حالت جنگ اعلام کرد و وعده داد مراکز اصلی حماس را نابود خواهد کرد. وی همچنین ساکنان غزه را به ترک مناطق پرخطر فراخواند.
نخستوزیر پیشنهاد تشکیل یک دولت ائتلافی اضطراری را برای مدیریت بحران مطرح کرد. با این وجود، انتقادات گستردهای به دلیل ناکامیهای اطلاعاتی پیش از حمله به دولت وارد شد.
بر اساس تازهترین نظرسنجیها، بیش از ۵۰ درصد مردم اسرائیل خواستار کنارهگیری نتانیاهو از نخستوزیری هستند.
مسائل حقوقی بنیامین نتانیاهو
اتهامات نسلکشی و حکم بازداشت بینالمللی برای نتانیاهو
در مه ۲۰۲۴، سازمانهای غیردولتی بنیامین نتانیاهو را به نسلکشی متهم کردند و دادستان دیوان کیفری بینالمللی اعلام کرد که قصد دارد درخواست صدور حکم بازداشت وی را مطرح کند. در نوامبر همان سال، این دیوان حکم بازداشت نخستوزیر سابق اسرائیل، وزیر دفاع پیشین و همچنین فرمانده گروه حماس را صادر کرد.
نتانیاهو این حکم را اقدامی «ضد یهودی» خواند و شدیداً آن را محکوم کرد. در جولای ۲۰۲۴، او در کنگره آمریکا سخنرانی کرد؛ هرچند این حضور با اعتراضاتی همراه بود. در این سخنرانی، نتانیاهو بر پیروزی کامل اسرائیل در غزه تأکید کرد.
حوادث امنیتی بنیامین نتانیاهو
حمله پهپادی به اقامتگاه نتانیاهو و تحولات امنیتی-سیاسی اسرائیل
اقامتگاه بنیامین نتانیاهو در اکتبر ۲۰۲۴ هدف حمله پهپادی قرار گرفت که مسئولیت آن به حزبالله لبنان نسبت داده شد. در پی این حادثه، تنشها در منطقه افزایش یافت.
در نوامبر ۲۰۲۴، وزیر دفاع اسرائیل، یوآو گالانت، توسط نتانیاهو برکنار شد که با اعتراضات گستردهای همراه بود.
در مارس ۲۰۲۵، اسرائیل حمله ناگهانی به نوار غزه انجام داد که آتشبس موجود را شکست و روند محاکمه نتانیاهو را به تعویق انداخت.
در همان ماه، رئیس سازمان امنیت داخلی شینبت به دلیل پرونده تحقیق درباره نفوذ قطر در دفتر نخستوزیر برکنار شد.
نتانیاهو شهرکسازی در کرانه باختری
اسرائیل شهرکسازی را شدت میبخشد؛ موضع محتاطانه در قبال جنگ اوکراین
در فوریه ۲۰۲۳، دولت نتانیاهو اعلام کرد که ۹ شهرک بدون مجوز رسمی در کرانه باختری اشغالی را به رسمیت میشناسد. این اقدام با واکنش منفی جامعه بینالمللی مواجه شد. در ادامه، قانونی که در سال ۲۰۰۵ موجب تخلیه چهار شهرک شده بود، لغو شد؛ تغییری که امکان بازگشت به مناطق پیشتر تخلیهشده را فراهم کرد.
همزمان، دولت ساخت شهرکها را بهشدت تسریع کرد. بر اساس گزارشها، در شش ماه نخست سال ۲۰۲۳ حدود ۱۳۰۰۰ واحد مسکونی جدید در کرانه باختری آغاز یا تصویب شد—تقریباً سه برابر کل ساختوساز در سال پیش از آن.
در حوزه سیاست خارجی، اسرائیل با وجود فشارهای بینالمللی، از ارسال تسلیحات مرگبار به اوکراین خودداری کرد. مقامات اسرائیلی علت این تصمیم را نگرانی از دسترسی احتمالی ایران به فناوریهای نظامی اسرائیلی در میدان جنگ اوکراین عنوان کردند.
نتانیاهو جنگ ایران و اسرائیل
بقا در پارلمان و آغاز جنگ با ایران
در ژوئن ۲۰۲۵، بنیامین نتانیاهو موفق شد رای عدم انحلال پارلمان را کسب کند و موقعیت خود را تثبیت نماید. او سپس دستور حملات هوایی علیه ایران را صادر کرد که به آغاز رسمی درگیریها منجر شد. نخستوزیر با اشاره به هزینههای شخصی جنگ، اعلام کرد که مراسم عروسی پسرش به دلیل تهدیدات موشکی لغو شده است.
گرایشهای سیاسی بنیامین نتانیاهو
نتانیاهو و افزایش اقتدارگرایی در اسرائیل
در دوره نخستوزیری بنیامین نتانیاهو، اسرائیل شاهد رشد چشمگیر گرایشهای اقتدارگرایانه و کاهش روندهای دموکراتیک بوده است. فساد در سطوح مختلف افزایش یافته و سیاستهای توسعهطلبانه شدت گرفتهاند.
در جنگ غزه، دولت نتانیاهو محدودیتهایی بر اعتراضات و رسانهها اعمال کرد و برخی اخبار سانسور شدند. تلاشهای او برای اصلاحات قضایی، که منتقدان آن را تلاشی برای افزایش قدرت و حفاظت از خود در برابر اتهامات فساد میدانند، با واکنشهای شدید مواجه شد. نتانیاهو نظام قضایی را «دولت عمیق چپگرا» خواند.
اظهارات او گاه موجب تشدید نژادپرستی ضد عربها و فلسطینیها شده است. دولت او به عنوان افراطیترین دولت راستگرای تاریخ اسرائیل شناخته شده و روابط نزدیکی با رهبران اقتدارگرا در مجارستان، روسیه و ایالات متحده برقرار کرده است.
نتانیاهو مخالفت با توافقنامههای اسلو
مخالفت تند نتانیاهو با توافقنامههای اسلو
بنیامین نتانیاهو از ابتدا مخالف روند توافقنامههای اسلو بود. در کتاب خود در سال ۱۹۹۳ با عنوان «جایی در میان ملتها»، بخش «اسب تروا» را به انتقاد شدید از روند صلح اختصاص داد. در این بخش، او مدعی شد که امین الحسینی یکی از طراحان هولوکاست بوده و یاسر عرفات وارث نازیسم «نابودگر» او است.
نتانیاهو نقض تعهدات
نگاه دیپلمات آمریکایی به نخستوزیری نتانیاهو و توافقنامه اسلو
در دوران نخستوزیری بنیامین نتانیاهو در اواخر دهه ۱۹۹۰، او بارها به تعهدات دولتهای پیشین نسبت به توافقنامه اسلو پشت کرد. دنیس راس، دیپلمات آمریکایی، اظهار داشت که کلینتون و آلبرایت بر این باور بودند که نتانیاهو واقعاً علاقهای به پیشبرد صلح ندارد.
اظهارات ویدئویی نتانیاهو ۲۰۰۱
اظهارات ضبطشده نتانیاهو درباره توافقنامه اسلو
در ویدئویی که بدون اطلاع بنیامین نتانیاهو ضبط شده، او گفته است: «قبل از انتخابات از من پرسیدند آیا به توافقنامه اسلو احترام میگذارم؟ من پاسخ دادم بله، اما قصد دارم آن را به گونهای تفسیر کنم که مانع پیشروی به مرزهای ۱۹۶۷ شود. زیرا هیچکس محدوده مناطق نظامی تعریفشده را مشخص نکرده است. به نظر من، کل دره اردن یک منطقه نظامی تعریف شده است.»
نتانیاهو مخالفت با تخلیه یکجانبه غزه
مواضع نتانیاهو درباره عقبنشینی از غزه و راهکار صلح
در اوت ۲۰۰۹، بنیامین نتانیاهو اعلام کرد که اشتباه عقبنشینی یکجانبه از غزه دیگر تکرار نخواهد شد، زیرا این اقدام نه صلح آورد و نه امنیت. او دو شرط برای توافق مطرح کرد: به رسمیت شناختن اسرائیل به عنوان دولت ملی یهودیان و توافق امنیتی برای غیرنظامیکردن فلسطین.
در اکتبر ۲۰۱۴، نتانیاهو اعلام کرد اسرائیل دیگر مانند گذشته تنها زمین نمیدهد و پس از عقبنشینیها هزاران راکت به سمت آن شلیک شده است. وی خواستار به رسمیت شناختن واقعی دولت یهودی و توافقات امنیتی محکم شد.
پیشتر، در سخنرانی ژوئن ۲۰۰۹، او رویکردی تازه را مطرح کرد که به جای تمرکز صرف بر موضوعات سیاسی حساس، باید به همکاریهای اقتصادی و رشد اقتصاد فلسطینیان توجه شود تا آنها نیز از صلح بهرهمند گردند.
سیاستهای نتانیاهو درباره شهرکسازی
در ماه ژانویه ۲۰۰۹ و قبل از برگزاری انتخابات اسرائیل در فوریه همان سال، نتانیاهو به تونی بلر، نماینده خاورمیانه، اعلام کرد که سیاست دولتهای آریل شارون و اهود اولمرت را ادامه خواهد داد؛ به عبارت دیگر، گسترش شهرکها در کرانه باختری را ادامه میدهد، اما ساخت شهرکهای جدید را متوقف میکند؛ این سیاست برخلاف مفاد «نقشه راه» (Road Map) است.
نتانیاهو و تقسیم فلسطینیها
در سال ۲۰۱۹، نتانیاهو بیان داشت: «هر کسی که قصد دارد مانع تشکیل دولت فلسطینی شود، باید از تقویت حماس و انتقال پول به این گروه حمایت کند. این استراتژی ما است؛ که فلسطینیهای غزه را از فلسطینیهای کرانه باختری جدا کنیم.»
او همچنین اشاره کرد که سالها از انتقال صدها میلیون دلار کمک قطر به نوار غزه حمایت کرده است، این کمکها با هدف آرامسازی حماس، تضعیف دولت فلسطین و جلوگیری از تشکیل آن صورت میگرفت و در برخی موارد با کیفهای پول و با همکاری ماموران اطلاعاتی اسرائیل منتقل میشد.
نتانیاهو و خطوط سبز
در سال ۲۰۱۳، نتانیاهو پیشنهادات درباره مذاکرات صلح بر پایه خطوط سبز (مرزهای قبل از ۱۹۶۷) را رد کرد؛ ولی در سال ۲۰۱۴، موافقت خود را با چارچوب آمریکایی مبتنی بر خطوط سبز اعلام کرد و بیان داشت که شهرکنشینان یهودی باید در شهرکهای خود تحت حاکمیت فلسطین باقی بمانند.
حمایت نتانیاهو از طرح صلح ترامپ
در ژانویه ۲۰۲۰، نتانیاهو به طور عمومی از طرح صلح ترامپ، که هدف آن تشکیل دولت فلسطینی بود، حمایت کرد. اما پس از شکست این طرح، ترامپ تصریح کرد که «نتانیاهو هرگز نیت واقعی صلح را نداشت».
ویدئوی جعلی نتانیاهو به ترامپ
رکس تیلرسون، وزیر خارجه سابق آمریکا، اظهار داشت که در سال ۲۰۱۷، نتانیاهو ویدئویی ساختگی از محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، به ترامپ نشان داد که در آن عباس متهم میشد به درخواست کشتن کودکان، به منظور تأثیرگذاری بر مواضع ترامپ علیه فلسطینیها.
نتانیاهو توافقهای ابراهیم
در سپتامبر ۲۰۲۰، نتانیاهو در مراسم امضای توافقهای ابراهیم حضور یافت که منجر به برقراری روابط کامل بین اسرائیل و کشورهای امارات و بحرین شد. این نخستین بار بود که پس از اردن در سال ۱۹۹۴، کشورهای عربی روابط رسمی با اسرائیل برقرار میکردند. پس از آن، سودان و مراکش نیز روابط دیپلماتیک خود را با اسرائیل آغاز کردند.
سخنرانی نتانیاهو در بار ایلان
در دانشگاه بار-ایلان، نتانیاهو برای نخستین بار به صورت رسمی از ایجاد دولت فلسطینی در کنار اسرائیل حمایت نمود، اما با شروطی از جمله: دولت فلسطینی باید کاملاً غیرنظامی باشد، اورشلیم باید کاملاً تحت کنترل اسرائیل باقی بماند، فلسطینیها باید اسرائیل را به عنوان «دولت ملی یهودیان» به رسمیت بشناسند، حق بازگشت آوارگان فلسطینی رد گردد، و ساخت شهرکها در کرانه باختری متوقف نشود ولی توسعه آن محدود به رشد طبیعی جمعیت باشد.
این سخنرانی واکنشهای متعددی در داخل و خارج اسرائیل داشت؛ جناح راست حمایت نکرد، حزب کادیما و گروههای صلح ابراز تردید کردند، حماس، جهاد اسلامی و اتحادیه عرب آن را «نژادپرستانه» و «نقض صلح واقعی» خواندند، و برخی کشورهای غربی مانند آمریکا، فرانسه و سوئد آن را گامی کوچک در مسیر پیشرفت دانستند.
دیدگاه نتانیاهو درباره ایران و تهدید هستهای
در موضعگیریهای متعدد نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، ایران به عنوان اصلیترین تهدید برای موجودیت اسرائیل معرفی شده است. وی بارها جمهوری اسلامی را به آلمان نازی تشبیه کرده و نسبت به اهداف هستهای ایران هشدار داده است.
بر اساس دیدگاه نتانیاهو، دستیابی ایران به تسلیحات هستهای ممکن است زمینهساز بروز جنگی جهانی گردد. او در سخنرانیهایی نظیر آنچه در مجمع عمومی سازمان ملل ارائه داد، ایران را نظامی ایدئولوژیک، بنیادگرا و افراطی توصیف کرده و آن را تهدیدی برای ثبات منطقهای دانسته است. به باور او، مواجهه با ایران، نوعی مقابله میان تمدن و بربریت به شمار میآید.
عملکرد اقتصادی نتانیاهو
تا سال ۱۹۹۸، او به عنوان «مدافع بازار آزاد» شناخته میشد. در سال ۱۹۹۹، در گفتوگویی با روزنامه Jerusalem Post، گفت: «صلح هدف نهایی است… اما بدون بازارهای آزاد، رشد اقتصادی امکانپذیر نیست. اما بازارهای آزاد بدون صلح نیز میتوانند رشد کنند.»
در دوره نخستوزیری، اصلاحات وسیعی در بخش بانکی انجام داد، از جمله حذف موانع سرمایهگذاری خارجی و محدودیتهای اجباری در خرید اوراق دولتی. به عنوان وزیر دارایی (۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵)، برنامهای برای انتقال افراد از دریافت کمکهای اجتماعی به بازار کار طرحریزی کرد.
خصوصیسازیهای گستردهای اجرا کرد، اندازه بخش دولتی را کم کرد، سیستم مالیاتی را اصلاح و ساده ساخت و قوانین مقابله با انحصارات و کارتلها را تصویب کرد تا رقابت را افزایش دهد. همچنین، مالیات بر سود سرمایه را از شرکتها به افراد تعمیم داد تا پایه مالیاتی را گسترش دهد و در کنار آن، مالیات بر درآمد را کاهش داد.
مواضع سیاسی و نظامی نتانیاهو
روابط نزدیک میان بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر وقت اسرائیل، و اهود باراک، وزیر دفاع وقت، زمینهساز تبادل نظر در مورد احتمال اقدام نظامی علیه زیرساختهای هستهای جمهوری اسلامی ایران شد.
این رویکرد تهاجمی، اما، با مخالفت شماری از مقامات پیشین امنیتی اسرائیل مواجه گردید. رؤسای سابق موساد و شینبت آن را فاقد عقلانیت راهبردی دانسته و از آن با تعابیری چون «دیوانگی» و «تصمیمی نادرست» یاد کردند.
در سطح بینالمللی نیز، نهادهایی همچون مؤسسه رَند با استناد به پیامدهای پیشبینیشده، حمله نظامی به ایران را گزینهای پرریسک و فاقد توجیه راهبردی تلقی نمودند.
هشدارهای نتانیاهو
در چارچوب موضعگیریهای امنیتی نخستوزیر اسرائیل در سال ۲۰۱۲، بنیامین نتانیاهو در مراسم یادبود هولوکاست، جمهوری اسلامی ایران را با آلمان نازی مقایسه کرد و هشدار داد که برنامه هستهای ایران ممکن است به فاجعهای مشابه هولوکاست منجر گردد. این موضع با انتقاداتی از سوی برخی تحلیلگران و پژوهشگران مواجه شد که آن را نمونهای از استفاده ابزاری از واقعه هولوکاست در جهت اهداف سیاسی قلمداد کردند.
در همان سال، نتانیاهو در نطق خود در سازمان ملل، ضمن تعیین سقف ۹۰ درصدی برای غنیسازی اورانیوم، اعلام کرد که دستیابی ایران به این سطح، از منظر امنیتی، برای اسرائیل غیرقابل پذیرش خواهد بود.
اقدامات و واکنش نتانیاهو
در پی برخی اقدامات تروریستی منتسب به ایران، از جمله انفجار در شهر بورگاس بلغارستان در سال ۲۰۱۲، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر وقت اسرائیل، جمهوری اسلامی ایران را مسئول مستقیم این حملات معرفی نمود.
وی در سخنان خود بارها ناکارآمدی ابزارهای تحریم اقتصادی و دیپلماسی در مهار برنامه هستهای ایران را مورد نقد قرار داد.
پس از عملیات ایالات متحده در ژانویه ۲۰۲۰ که منجر به کشته شدن قاسم سلیمانی شد، نتانیاهو این اقدام را گامی در جهت تقویت امنیت بینالمللی دانسته و از تصمیم دولت آمریکا تمجید کرد.
مهاجرت غیرقانونی و سیاستهای نتانیاهو
در سال ۱۹۹۵، بنیامین نتانیاهو در اثر خود با عنوان «مبارزه با تروریسم»، مهاجرت آزاد در جوامع غربی را چالشی امنیتی قلمداد کرده و آن را مرتبط با گسترش تهدیدات تروریستی دانست. وی معتقد بود که سختگیری در ورود مهاجران، مؤثرترین ابزار دفاعی برای کشورهای دموکراتیک محسوب میشود.
در سال ۲۰۱۲، در راستای همین دیدگاه، دولت وی قانون «جلوگیری از نفوذ» را تصویب کرد. این قانون ورود غیرمجاز به اسرائیل را جرمانگاری کرده و بازداشت فوری پناهجویان را مجاز میشمرد. این اقدام واکنش نهادهای بینالمللی را در پی داشت؛ از جمله سازمان عفو بینالملل که آن را ناقض اصول حقوق بینالملل دانست.
در دوره ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳، ورود حدود ۶۰ هزار مهاجر غیرقانونی عمدتاً از آفریقا، نگرانیهایی در سطح داخلی ایجاد کرد. نتانیاهو این موج مهاجرت را تهدیدی برای ساختار فرهنگی و امنیت ملی اسرائیل دانست.
تعداد زیادی از این مهاجران در اردوگاههای نگهداری در صحرای نگب اسکان داده شدند. پس از ابطال بخشی از قانون توسط دیوان عالی، دولت نتانیاهو درصدد تدوین قوانین جایگزین برای استمرار کنترل مهاجرت غیرقانونی برآمد.
وی همچنین از سیاستهای مهاجرتی اتحادیه اروپا انتقاد کرده و کشورهایی چون مجارستان، جمهوری چک، لهستان و اسلواکی را به اتخاذ سیاستهای سختگیرانه در مرزهای خود ترغیب نمود.
عملیات نظامی نتانیاهو و جنگ ایران اسرائیل
در ژوئن ۲۰۲۵، نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، در اقدامی نظامی، دستور حملات هوایی علیه چند هدف مشخص در خاک جمهوری اسلامی ایران را صادر کرد. وی در بیانیهای رسمی، هدف اصلی این عملیات را مهار تهدیدات هستهای ایران و تضمین امنیت اسرائیل اعلام کرد.
نتانیاهو همچنین از این اقدام بهعنوان فرصتی بالقوه برای تغییر ساختار سیاسی حاکم در ایران یاد کرد. در همین راستا، او مواضعی مشابه با رضا پهلوی، ولیعهد پیشین ایران، اتخاذ نمود که خواهان قیام ملی علیه حکومت جمهوری اسلامی شده بود.
رابطه نتانیاهو با رهبران خارجی
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در طول سه دوره غیرمتوالی از دهه ۱۹۹۰ تاکنون، موفق به ایجاد روابط نزدیک با رهبران متعدد بینالمللی شده است.
رابطه نتانیاهو با ولادیمیر پوتین
بنیامین نتانیاهو در کتاب خود رئیسجمهور روسیه را فردی «باهوش، پیچیده و مصمم به بازگرداندن عظمت تاریخی روسیه» توصیف کرده و رابطهای گرم و دوستانه با وی داشته است. با این حال، از زمان آغاز جنگ غزه، روابط دوجانبه تحت تأثیر تنشهایی قرار گرفته است.
رابطه نتانیاهو با ویکتور اوربان
رابطه میان او و اوربان از مدتها پیش برقرار بوده و نزدیک است؛ اوربان در دوران وزارت دارایی تحت رهبری نتانیاهو، از او مشورت میگرفت و تحت تأثیر وی قرار داشت.
رابطه نتانیاهو با سیلویو برلوسکونی
نتانیاهو در بیانات خود، وی را به عنوان «یکی از بهترین دوستان» اسرائیل معرفی نموده است.
رابطه نتانیاهو با نارندرا مودی
در دوره حکومت این دو رهبر، روابط نزدیک و همکاریهای میان اسرائیل و هند توسعه یافته است.
رابطه نتانیاهو با ژائیر بولسونارو
نتانیاهو روابطی گرم با او ایجاد کرد.
رابطه نتانیاهو با خاویر میلی
نتانیاهو او را «دوستی بزرگ برای کشور یهود» توصیف کرده است.
رابطه نتانیاهو با رهبران چین
از سال ۲۰۲۳، با افت و تنش در روابط اسرائیل و آمریکا، نخستوزیر نتانیاهو توجه فزایندهای به توسعه مناسبات دیپلماتیک با چین داشته است. در عین حال، سیاست بیطرف چین در بحران غزه، تعاملات دوجانبه را دچار چالش و پیچیدگی نموده است.
رابطه نتانیاهو با لهستان
در سال ۲۰۱۸، اظهارات نخستوزیر لهستان درباره نقش یهودیان در هولوکاست موجب واکنش شدید بنیامین نتانیاهو گردید. در پی تنشهای دیپلماتیک به وجود آمده، دو کشور در ژوئن همان سال بیانیهای مشترک جهت کاهش تنشها صادر کردند.
رابطه نتانیاهو با اوکراین
در جریان سفر رئیسجمهور اوکراین به اسرائیل، نخستوزیر نتانیاهو نسبت به سیاست رسمی اوکراین در تجلیل از شخصیتهایی مانند رومن شوخویچ، که به همکاری با نازیها متهم شدهاند، واکنش نشان نداد و این امر باعث بروز انتقادات شد.
رابطه نتانیاهو با رجب طیب اردوغان
تنشهای عمیقی در روابط میان اردوغان و نتانیاهو وجود دارد؛ اردوغان با بهکارگیری القاب «قصاب کودکان فلسطینی» و «تروریست» به انتقاد از نتانیاهو پرداخته است، در حالی که نتانیاهو اردوغان را «دیکتاتور» و «پشتیبان عمده حماس» معرفی کرده است. افزون بر این، در سال ۲۰۱۹، نخستوزیر اسرائیل عملیات نظامی ترکیه در سوریه را محکوم و درباره پاکسازی قومی کردها هشدار داده است.
روابط نتانیاهو با رهبران آمریکا
رابطه نتانیاهو با دونالد ترامپ
روابط نزدیک نتانیاهو با رهبران حزب جمهوریخواه، از جمله میت رامنی که آشنایی آنها به دهه ۱۹۷۰ و دوران فعالیت مشترک در شرکت Boston Consulting Group بازمیگردد، قابل توجه است.
همچنین، پیوند دوستی نتانیاهو با خانواده ترامپ به دهه ۱۹۸۰ مربوط میشود و ترامپ در انتخابات سال ۲۰۱۳ اسرائیل حمایت خود را از نتانیاهو اعلام کرد. در سال ۲۰۱۹، نخستوزیر اسرائیل یکی از شهرکهای جولان اشغالی را به نام ترامپ نامگذاری نمود.
اما پس از تبریک نتانیاهو به جو بایدن در انتخابات ۲۰۲۰، ترامپ واکنش منفی نشان داده و این رفتار را اشتباهی بزرگ توصیف کرد.
رابطه نتانیاهو با باراک اوباما
روابط میان بنیامین نتانیاهو و دولت باراک اوباما در دوران فعالیت مشترکشان پرتنش توصیف شده است. در نشست گروه ۲۰ در سال ۲۰۱۱، نیکولا سارکوزی رئیسجمهور فرانسه، در حضور اوباما، نتانیاهو را «دروغگو» خواند و اوباما نیز به سختی تعامل روزانه خود با نتانیاهو اشاره کرد.
در سال ۲۰۱۴، یکی از مقامات ارشد دولت اوباما با عبارتی تحقیرآمیز نتانیاهو را «ترسو» نامید و اوباما سیاستهای وی را مورد نقد قرار داد؛ واکنشی که با تأکید نتانیاهو بر اهمیت امنیت اسرائیل همراه شد. علاوه بر این، در دسامبر ۲۰۱۶، آمریکا با عدم استفاده از وتوی خود اجازه تصویب قطعنامهای علیه شهرکسازیهای اسرائیل را داد که دفتر نخستوزیر این اقدام را به عنوان «همدستی پنهانی» دولت اوباما تلقی کرد.
رابطه نتانیاهو با جو بایدن
رابطه بایدن و نتانیاهو که بیش از چهار دهه بر پایه دوستی و همکاری استوار بود، در بهار سال ۲۰۲۴ به دنبال عملیات نظامی اسرائیل در رفح دچار تنش شد. بهعلاوه، بایدن در برخی موارد، به ویژه در خصوص نحوه مدیریت جنگ غزه و تعامل با فلسطینیها، سیاستهای نتانیاهو را مورد نقد قرار داده است.
تبادل زندانی حماس و نتانیاهو
در سال ۲۰۱۱، بنیامین نتانیاهو، بهعنوان بخشی از یک توافق تبادل اسرا، با آزادی بیش از ۱۰۰۰ زندانی فلسطینی در ازای بازگرداندن گلعاد شالیت، نظامی اسرائیلی اسیر در نوار غزه، موافقت کرد. این مبادله شامل افراد دارای سابقه مشارکت در اقدامات تروریستی بود. بر اساس ارزیابی نهادهای امنیتی اسرائیل، حدود ۶۰٪ از این زندانیان پس از آزادی به فعالیتهای خشونتآمیز بازگشتند.
در همان مقطع، ستاد کل ارتش اسرائیل اعلام کرد که کاهش بودجه دفاعی، که در لایحه پیشنهادی دولت آمده بود، موجب تضعیف آمادگی نیروهای مسلح خواهد شد. اگرچه نتانیاهو وعده افزایش حدود ۶ درصدی در بودجه دفاعی را مطرح کرد و از کاهش بودجه نظامی اجتناب ورزید، تخصیص نهایی همچنان ۳.۷ میلیون شِکِل کمتر از سطح مورد انتظار بود.
در نوامبر ۲۰۱۱، وزارت امور خارجه ایالات متحده همکاری امنیتی میان اسرائیل و آمریکا را در بالاترین سطح تاریخی خود توصیف کرد. افزون بر این، در دوران نخستوزیری نتانیاهو، شورای امنیت ملی اسرائیل نقشی فزاینده در طراحی و اجرای سیاست خارجی کشور ایفا نمود.
کتابهای بنیامین نتانیاهو
International Terrorism: Challenge and Response (۱۹۸۱)
- ناشر: Transaction Publishers
- نقش: ویراستار
- موضوع: مجموعهای از مقالات درباره تروریسم بینالمللی
- شابک: 978-۰-۸۷۸۵۵-۸۹۴-۰
Terrorism: How the West Can Win (۱۹۸۷)
- ناشر: Avon
- موضوع: راهکارهای مقابله با تروریسم از سوی کشورهای غربی
- شابک: 978-۰-۳۸۰-۷۰۳۲۱-۰
Fighting Terrorism: How Democracies Can Defeat Domestic and International Terrorism (۱۹۹۵)
- ناشر: Farrar, Straus and Giroux
- موضوع: تروریسم و نحوه مقابله دموکراسیها با آن
- شابک: 978-۰-۳۷۴-۱۵۴۹۲-۹
A Durable Peace: Israel and Its Place Among the Nations (۱۹۹۹, نسخه بازنویسیشده از چاپ 1993)
- ناشر: Grand Central Publishing
- موضوع: جایگاه اسرائیل در منطقه و راهکارهای صلح پایدار
- شابک: 978-۰-۴۴۶-۵۲۳۰۶-۶
Bibi: My Story (۲۰۲۲)
- ناشر: Simon & Schuster
- موضوع: خودزندگینامه (اتوبیوگرافی) نتانیاهو؛ شامل خاطرات شخصی، سیاسی و بینالمللی
- شابک: 978-۱-۶۶۸۰-۰۸۴۴-۷
تظاهرات ضد نتانیاهو
تظاهرات مخالف بنیامین نتانیاهو طی سالهای نخستوزیری او، به خصوص در دهه اخیر، به عنوان یکی از برجستهترین پدیدههای سیاسی داخلی اسرائیل شناخته میشود. این اعتراضات به دلایل متعددی شکل گرفته و نماینده مشارکت گسترده اقشار گوناگون جامعه اسرائیل است. در ادامه، مهمترین دورههای این تظاهرات مورد بررسی قرار میگیرند.
تظاهرات علیه فساد و محاکمه نتانیاهو ۲۰۱۹–۲۰۲۱
اعلام رسمی کیفرخواست علیه بنیامین نتانیاهو در پروندههای ۱۰۰۰، ۲۰۰۰ و ۴۰۰۰، که شامل اتهامات فساد، رشوهخواری و سوءاستفاده از قدرت است، منجر به شکلگیری موجی گسترده از اعتراضات مردمی در نقاط مختلف اسرائیل گردید. این تظاهرات عمدتاً در مقابل اقامتگاه رسمی نخستوزیر واقع در خیابان بالفور اورشلیم برگزار شد و مطالبات اصلی آن شامل استعفای نتانیاهو، برگزاری انتخابات پیش از موعد و رعایت اصول بنیادین دموکراسی بود. از جمله ویژگیهای بارز این اعتراضات، مشارکت گسترده جوانان، نمایندگان جامعه مدنی، نظامیان بازنشسته و خانوادههای متاثر از کرونا بود.
تظاهرات علیه اصلاحات قضایی (۲۰۲۳)
طرحهای ارائه شده توسط دولت راستگرای نتانیاهو، به همراه احزاب مذهبی و افراطی، جهت محدود کردن صلاحیتهای دیوان عالی کشور، موجب شکلگیری بزرگترین موج اعتراضات عمومی در تاریخ معاصر اسرائیل شد. مخالفان این طرحها شامل طیف گستردهای از گروههای حرفهای و اجتماعی نظیر وکلا، قضات سابق، فعالان حقوق بشر، پزشکان، افسران ذخیره و صاحبان کسبوکار بودند. این گروهها با به کارگیری روشهای مختلف اعتراضی از جمله اعتصابات، تظاهرات گسترده، انسداد جادهها و تعطیلی شرکتها، مخالفت خود را ابراز داشتند. نتایج موقت این اعتراضات شامل تعویق یا توقف بخشی از اصلاحات بود، اما اختلافات سیاسی در این زمینه همچنان ادامه یافته است.
تظاهرات پس از جنگ غزه (۲۰۲۳–۲۰۲۵)
با شروع درگیریهای وسیع در نوار غزه که به کشته شدن هزاران فلسطینی و دهها اسرائیلی انجامید، برخی خانوادههای گروگانها و فعالان مدافع صلح به اعتراضات مردمی پیوستند. مطالبات اصلی این گروهها شامل درخواست آتشبس، آزادی گروگانها و تغییر راهبردهای نظامی دولت بود. در این چارچوب، شعارهایی نظیر «بیبی، برو خونه»، «دموکراسی نه دیکتاتوری» و «به گروگانها اهمیت بده، نه سیاست» سر داده شد.
واکنش نتانیاهو و دولت
در بسیاری از موارد، بنیامین نتانیاهو معترضان را به «نخبهگرایی» و «چپگرایی افراطی» متهم کرده است، و برخی اعضای کابینه نیز آنها را به قصد انجام «کودتای غیرانتخابی» متهم نمودهاند. با این حال، فشارهای وارده از طریق اعتراضات موجب تأخیر در اتخاذ برخی تصمیمات دولت شده است.
فساد بنیامین نتانیاهو
نخستوزیر سابق اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، طی سالهای گذشته با اتهامات متعددی درباره فساد مالی مواجه بوده است. از جمله این اتهامات میتوان به دریافت رشوه از تاجران بزرگ و رسانهها، سوءاستفاده از قدرت برای منافع شخصی و خانواده، و بهرهبرداری نامناسب از امکانات دولتی اشاره کرد. این اتهامات سبب شدهاند تا اعتماد عمومی نسبت به وی کاهش یابد و فشارهای سیاسی و تظاهرات گستردهای در کشور شکل بگیرد.
اتهامات سوءمدیریت نتانیاهو
در کنار پروندههای فساد، بنیامین نتانیاهو به سوءمدیریت در حوزههای مختلف دولتی متهم است. منتقدان او بر این باورند که در مقابله با بحرانهایی همچون کرونا، چالشهای زیستمحیطی و مشکلات زیرساختی ناکارآمد بوده است. این مشکلات مدیریتی همراه با سیاستهای اقتصادی ناکافی، کیفیت زندگی مردم را کاهش داده و نارضایتی را افزایش داده است.
بیثباتی دولت نتانیاهو
اختلافات سیاسی داخلی و پروندههای قضایی نتانیاهو باعث شده دولتهای او نتوانند ائتلافهای پایداری تشکیل دهند. این موضوع منجر به سقوط مکرر دولتها و برگزاری انتخاباتهای متوالی شده و در نتیجه روند تصمیمگیریهای بلندمدت و اجرای سیاستهای کلان دچار اختلال شده است.
فشارهای بینالمللی بر نتانیاهو
نتانیاهو به خاطر سیاستهای بحثبرانگیزش، به ویژه در زمینه توسعه شهرکها و نحوه مدیریت موضوع فلسطین، تحت انتقادات گسترده جامعه بینالمللی قرار گرفته است. آمریکا، اتحادیه اروپا و سازمان ملل چندین بار از این سیاستها انتقاد کرده و از اسرائیل خواستهاند شهرکسازی را متوقف و به مذاکرات بازگردد. این موضوع باعث شده اسرائیل تا حدی در حوزه دیپلماسی منزوی شود و روابطش با برخی کشورهای عربی دچار تنش گردد.
پروندههای قضایی نتانیاهو
از سال ۲۰۱۷، پروندههای قضایی نتانیاهو جدیتر شده و در قالب سه پرونده معروف «۱۰۰۰»، «۲۰۰۰» و «۴۰۰۰» مطرح گردیدهاند. پرونده ۱۰۰۰ مربوط به دریافت هدایای گرانقیمت از میلیاردرهاست، پرونده ۲۰۰۰ به تلاش برای بستن قراردادهای خاص با رسانهها اشاره دارد و پرونده ۴۰۰۰ اتهام اعطای امتیازات قانونی به شرکت مخابراتی بزرگ در مقابل پوشش خبری مثبت را شامل میشود. این پروندهها سالهاست در جریاناند و نتانیاهو آنها را رد کرده و میگوید هدف حمله سیاسی علیه او بوده است.
بحران سیاسی اسرائیل و نتانیاهو
دورههای نخستوزیری بنیامین نتانیاهو با مشکلات سیاسی و بیثباتی قابل توجهی همراه بود. از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲، چهار انتخابات متوالی در اسرائیل برگزار شد که در هیچیک، نتانیاهو نتوانست ائتلاف مستحکمی بسازد. درگیریهای درونحزبی، تضادهای ایدئولوژیک و پروندههای قضایی او باعث شد دولتها شکننده شوند و فضای سیاسی به شدت ناپایدار گردد، که به کاهش اعتماد مردم به نظام سیاسی انجامید.
اعتراضات علیه نتانیاهو
اعتراضات گستردهای از سال ۲۰۱۷ در اسرائیل علیه بنیامین نتانیاهو به راه افتاده است. این اعتراضات بیشتر حول محور محکومیت فساد، سوءمدیریت در حوزههای اقتصادی و اجتماعی و سیاستهای سختگیرانه نسبت به فلسطینیها متمرکز بودهاند.
در برخی موارد، این تظاهرات به بزرگترین اعتراضات عمومی در تاریخ معاصر اسرائیل تبدیل شده و نارضایتی عمیق مردم را نمایان ساخته است. معترضان خواستار کنارهگیری نتانیاهو و برگزاری انتخابات آزاد هستند.
نقد سیاستهای اقتصادی نتانیاهو
سیاست اقتصادی نتانیاهو بر آزادسازی بازار و توسعه بخش خصوصی تمرکز داشت، ولی این سیاستها به رشد نابرابری درآمدی و افزایش قیمت مسکن در اسرائیل انجامید. منتقدان معتقدند که حمایتهای اجتماعی در دوره او کاهش یافته و توجه کافی به طبقات متوسط و کمدرآمد نشده است. بالا رفتن قیمتها و افت کیفیت خدمات عمومی، خصوصاً در بخش بهداشت و آموزش، سبب نارضایتی بسیاری از شهروندان شده است.
ناکامیهای نتانیاهو در مذاکرات صلح
دوران نخستوزیری نتانیاهو شاهد شروع و توقف مکرر مذاکرات صلح با فلسطینیان بود. مواضع سرسختانه او درباره موضوعات حساس مانند حق بازگشت پناهندگان، سرنوشت اورشلیم و ساخت شهرکها، از دستیابی به توافقی مؤثر جلوگیری کرد. این وضعیت موجب افزایش بیاعتمادی، تنش و درگیری میان دو طرف شد و اغلب ناظران سیاستهای او را مانعی برای تحقق صلح پایدار میشمارند.
جنجالهای شهرکسازی زیر نظر نتانیاهو
در زمان نخستوزیری نتانیاهو، سیاست شهرکسازی در کرانه باختری و اورشلیم شرقی به صورت گستردهتری اجرا شد. این شهرکها که بر اراضی فلسطینیان ساخته میشوند، از سوی جامعه بینالمللی غیرقانونی شناخته شده و یکی از عوامل مهم افزایش تنشها در منطقه به شمار میروند. این موضوع باعث تشدید فشارهای دیپلماتیک از سوی غرب و سازمان ملل و افزایش اعتراضات و خشونتهای فلسطینیان شده است.
بنیامین نتانیاهو
کودکی بنیامین نتانیاهو
در دو دوره زمانی، یکی بین سالهای ۱۹۵۶ تا ۱۹۵۸ و دیگری از ۱۹۶۳ تا ۱۹۶۷، خانواده بنیامین نتانیاهو در ایالات متحده زندگی میکردند. محل اقامت آنها در چلتنهام تاونشیپ، حومه فیلادلفیا (پنسیلوانیا) بود. در این زمان، پدر وی، بنصیون نتانیاهو، به عنوان استاد در کالج دراپسی مشغول به فعالیت علمی بود.
نوجوانی بنیامین نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو تحصیلات متوسطه خود را در دبیرستان چلتنهام در ایالت پنسیلوانیا به پایان رساند. او در دوره تحصیل، در فعالیتهای فوقبرنامه متعددی از جمله باشگاه مناظره، باشگاه شطرنج و تیم فوتبال شرکت داشت.
نتانیاهو و برادرش یوناتان، از فضای فرهنگی و اجتماعی حاکم بر جامعه محلی رضایت نداشتند. آنان سبک زندگی غالب، جنبشهای فرهنگی جوانان آن دوران، و همچنین دیدگاههای لیبرال مطرح در کنیسه اصلاحطلب «تمپل جودیا» را سطحی و دور از ارزشهای خود میدانستند.
زندگینامه بنیامین نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو پس از فارغالتحصیلی در سال ۱۹۶۷ به اسرائیل بازگشت و به نیروهای دفاعی این کشور ملحق شد. او به عنوان سرباز رزمی آموزش دید و به مدت پنج سال در واحد ویژه «سایرت متکل» خدمت کرد.
در جریان جنگ فرسایشی بین سالهای ۱۹۶۷ تا ۱۹۷۰، نتانیاهو در عملیاتهای متعددی در خارج از مرزهای اسرائیل شرکت داشت. یکی از این عملیاتها نبرد کرامه در مارس ۱۹۶۸ بود، که طی آن ارتش اسرائیل به خاک اردن نفوذ کرد تا رهبر سازمان آزادیبخش فلسطین، یاسر عرفات، را دستگیر کند، اما با تلفات زیاد مجبور به عقبنشینی شد. نتانیاهو در این دوره به فرمانده تیم منصوب شد و چندین بار در جریان درگیریها زخمی گردید.
زندگی بنیامین نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو در سال ۱۹۶۸ در حمله اسرائیل به لبنان و همچنین در عملیات نجات هواپیمای ربودهشده «سبنا پرواز ۵۷۱» در سال ۱۹۷۲ شرکت داشت که در این عملیات از ناحیه شانه زخمی شد. وی در همان سال از خدمت فعال نظامی مرخص شد، اما بهعنوان عضو ذخیره در واحد ویژه «سایرت متکل» باقی ماند.
پس از مرخصی، نتانیاهو برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت، اما در اکتبر ۱۹۷۳ به منظور شرکت در جنگ یوم کیپور به اسرائیل بازگشت. او در این جنگ در حملات ویژه علیه نیروهای مصری در کانال سوئز شرکت کرد و فرماندهی یک عملیات کماندویی در عمق خاک سوریه را بر عهده داشت که جزئیات آن هنوز محرمانه است.
بنیامین نتانیاهو زندگی نامه
بنیامین نتانیاهو در اواخر سال ۱۹۷۲ برای ادامه تحصیل در رشته معماری به مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) رفت. پس از بازگشت موقت به اسرائیل جهت شرکت در جنگ یوم کیپور، مجدداً به آمریکا بازگشت و در فوریه ۱۹۷۵ با نام مستعار «بن نیتای» مدرک کارشناسی معماری خود را دریافت کرد. او در سال ۱۹۷۶ از مدرسه مدیریت اسلون MIT مدرک کارشناسی ارشد گرفت.
نتانیاهو همچنین به تحصیل در مقطع دکتری علوم سیاسی پرداخت، اما به دنبال کشته شدن برادرش در عملیات انتبه، تحصیلات دکتری خود را نیمهتمام گذاشت.
نتانیاهو عمل جراحی
از حدود سال ۲۰۰۳، نتانیاهو به بیماری بلاک دسته راست قلب (Right Bundle Branch Block یا RBBB) مبتلا بوده است.
در تاریخ ۲۲ ژوئیه ۲۰۲۳، یک دستگاه تنظیمکننده ضربان قلب (پیسمیکر) در بدن او کاشته شده است.
در مارس ۲۰۲۴، یک فتق (هرنیا) در بدنش تشخیص داده شده است.
در دسامبر ۲۰۲۴، به دلیل عفونت دستگاه ادراری ناشی از بزرگ شدن پروستات، پروستات او برداشته شده است.
عکس خانوادگی بنیامین نتانیاهو
خانواده بنیامین نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو در سال ۱۹۴۹ در تلآویو به دنیا آمد. پدرش، بنصیون نتانیاهو (متولد میلیکوفْسکی در ورشو)، مورخی برجسته در زمینه تاریخ طلایی یهودیان اسپانیا بود.
ناتان میلیکوفْسکی، پدربزرگ پدری او، خاخام و نویسنده صهیونیست بود. خانواده پس از مهاجرت به فلسطین تحت قیمومیت بریتانیا، نام خانوادگی خود را به نتانیاهو تغییر دادند که در زبان عبری به معنای «خدا عطا کرده» است.
اگرچه اصالت خانواده نتانیاهو عمدتاً به یهودیان اشکنازی اروپای شرقی بازمیگردد، آزمایش دیانای نشان داده که وی دارای نسبی از یهودیان سفاردی نیز هست. نتانیاهو همچنین ادعا میکند که از نسل «گائون ویلنا»، یکی از علمای بزرگ یهود در قرن هجدهم، میباشد.
بنیامین نتانیاهو و مادرش
تسیلا سگال (۱۹۱۲–۲۰۰۰)، مادر بنیامین نتانیاهو، در پتَح تیکوا در ولایت اورشلیم به دنیا آمد که آن زمان تحت حاکمیت امپراتوری عثمانی بود. خانواده وی در سال ۱۹۱۱ از مینیاپولیس آمریکا به این منطقه مهاجرت کردند و پیش از آن در دهه ۱۸۷۰ از لیتوانی به ایالات متحده نقل مکان کرده بودند.
او در مؤسسه حقوقی «گریز این» لندن تحصیل کرده بود.
عکس بنیامین نتانیاهو و همسرش
بنیامین نتانیاهو بیوگرافی
بنیامین نتانیاهو در حین تحصیل در مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) و بهطور همزمان در دانشگاه هاروارد، تحت فشارهای تحصیلی شدیدی بود. با وجود وقفهای کوتاه برای حضور در جنگ یوم کیپور، وی موفق شد مدرک کارشناسی معماری خود را ظرف دو سال و نیم دریافت کند. استادش، لئون بی. گروزیر، از نتانیاهو به عنوان دانشجویی باهوش، منظم و مصمم یاد کرده است.
در این دوران، نتانیاهو نام خود را به «بنیامین بن نیتای» تغییر داد؛ نامی برگرفته از کوه نیتای و حکیم یهودی همنام که پدرش نیز به عنوان نام مستعار از آن بهره میبرد. او در مصاحبهای اعلام کرد که این تغییر نام به منظور سهولت تلفظ نامش در آمریکا انجام شده است، هرچند رقبای سیاسیاش این اقدام را به عنوان نشانه کاهش هویت ملی وی مطرح کردهاند.
در سال ۱۹۷۶، برادر بزرگتر او، یوناتان نتانیاهو، فرمانده واحد سایرت متکل، در عملیات نجات گروگانها در فرودگاه انتبه اوگاندا کشته شد. این عملیات موفق به آزادسازی بیش از ۱۰۰ گروگان عمدتاً اسرائیلی شد.
زندگی شخصی بنیامین نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در سال ۱۹۹۱ با سارا بنآرتزی ازدواج کرد. سارا بنآرتزی در نوامبر ۱۹۵۸ در کیریات تیوُن در شمال اسرائیل، نزدیک حیفا، متولد شد. او دختر شموئل بنآرتزی، معلم و شاعر اسرائیلی، و خواهر سه برادر است که همگی در مسابقات ملی تلمود در اسرائیل به مقام قهرمانی رسیدهاند.
همسر نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو سه بار ازدواج کرده و چندین رابطه خارج از چارچوب ازدواج نیز داشته است:
بنیامین نتانیاهو در زندگی شخصی خود سه بار ازدواج کرده است. همسر اول وی، مریم وایزمن، با وی در دوران خدمت نظامی آشنا شد و در سال ۱۹۷۲ به همراه او به ایالات متحده مهاجرت نمود. حاصل این ازدواج تولد دختری به نام نوعا بود. پس از فاش شدن رابطه نتانیاهو با زن دیگری، این ازدواج منجر به طلاق گردید.
همسر دوم نتانیاهو، فلور کیتس، بریتانیایی و غیر یهودی بود که برای ازدواج با او به دین یهودیت گروید. ازدواج آنها در سال ۱۹۸۱ انجام شد و در سال ۱۹۸۸ به طلاق انجامید.
در سال ۱۹۹۱، نتانیاهو با سارا بنآرتزی ازدواج کرد. سارا در آن زمان به عنوان مهماندار هواپیمایی العال فعالیت میکرد و دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بود. آنها دو فرزند دارند.
در سال ۱۹۹۳، نتانیاهو در برنامهای تلویزیونی رابطه خارج از ازدواج خود با مشاور روابط عمومی، روت بار، را اعلام کرد و بیان داشت که این موضوع به منظور باجخواهی سیاسی علیه او مورد سوءاستفاده قرار گرفته است. همچنین گزارشهایی درباره دوستی طولانیمدت وی با کاترین پرایس-موندادوری منتشر شده است.
همسر بنیامین نتانیاهو
سارا نتانیاهو مدرک کارشناسی روانشناسی را در سال ۱۹۸۴ از دانشگاه تلآویو و کارشناسی ارشد روانشناسی کودک را در سال ۱۹۹۶ از دانشگاه عبری اورشلیم دریافت کرده است. وی در ارتش اسرائیل بهعنوان ارزیاب روانشناسی در واحد اطلاعات نظامی خدمت نمود و پس از آن بهعنوان روانشناس کودک در خدمات روانشناسی شهرداری اورشلیم فعالیت داشت.
افزون بر فعالیتهای حرفهای، سارا در سازمانهای خیریهای همچون «یاد به یاد» برای کودکان آسیبدیده و «تسعد کادیما» برای کودکان مبتلا به فلج مغزی مشارکت داشته است.
عکس همسر بنیامین نتانیاهو
فرزندان بنیامین نتانیاهو
سارا و بنیامین نتانیاهو دو فرزند پسر به نامهای یائر و اوور دارند که هر دو پس از انجام خدمت نظامی در حوزههای مرتبط فعالیت دارند. یائر با تحصیل در دانشگاه عبری اورشلیم و اوور با مشارکت داوطلبانه در جنبش پیشاهنگان و کسب مقام برتر در مسابقات ملی تلمود، مسیر خود را در زمینههای تحصیلی و فرهنگی دنبال میکنند.
بچه های بنیامین نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، سه فرزند دارد که از سه ازدواج مختلف به دنیا آمدهاند. نخست نوا نتانیاهو-راث است که دختر نخستوزیر از همسر اولش، مریم ویزمن، میباشد. نوا روانشناس بالینی است و در دوران نخستوزیری پدرش به عنوان مشاور سیاسی فعالیت کرده است.
دو فرزند دیگر، یائر و آورن، حاصل ازدواج بنیامین با سارا بنآرتزی، همسر کنونی او هستند. یائر نتانیاهو فعال سیاسی و پادکستر است و در دانشگاههای عبری اورشلیم و هرتزلیا تحصیل کرده است. او از چهرههای برجسته در شبکههای اجتماعی است و به شدت از مخالفان پدرش در عرصه سیاسی انتقاد میکند.
آورن نتانیاهو نیز فارغالتحصیل رشته تاریخ از دانشگاه عبری اورشلیم است و در مقطع کارشناسی ارشد باستانشناسی در دانشگاه آکسفورد مشغول به تحصیل میباشد. او در ارتش اسرائیل در واحد اطلاعات نظامی خدمت کرده و قهرمان مسابقات ملی تلمود در اسرائیل است.
ثروت بنیامین نتانیاهو
ثروت نتانیاهو
۱۴ میلیون دلار: در سال ۲۰۲۰، گزارشهایی از داراییهای او به ارزش حدود ۱۴ میلیون دلار (معادل ۵۰ میلیون شِکِل اسرائیل) خبر دادند که شامل ویلاهای لوکس در کِساریا و اورشلیم، آپارتمانهای مسکونی و سهام در شرکتهای مختلف بود.
۸۰ میلیون دلار: برخی منابع، مانند سایت “Assets Magazine”، ثروت خالص نتانیاهو را تا ۸۰ میلیون دلار تخمین زدهاند که شامل املاک گرانقیمت در اسرائیل و آمریکا، از جمله خانهای در کِساریا به ارزش بیش از ۱۰ میلیون دلار و پنتهاوسی در تلآویو به ارزش بیش از ۱.۸ میلیون دلار میشود.
۱۳ میلیون دلار: برخی منابع دیگر، مانند “Mac Issues”، ثروت خالص او را حدود ۱۳ میلیون دلار تخمین زدهاند که از ترکیب درآمدهای دولتی، سخنرانیها، فروش کتابها و سرمایهگذاریهای ملکی حاصل شده است.
ماشین بنیامین نتانیاهو
خودروی رسمی بنیامین نتانیاهو یک لیموزین فولآرمورد ویژه است:
ماشین های بنیامین نتانیاهو
آئودی A8 سکیوریتی (Audi A8 Security)
خانه های بنیامین نتانیاهو
نتانیاهو مالک چندین ملک ارزشمند است:
ویلا در کِساریا: خانهای لوکس به مساحت ۵۰۰ متر مربع با استخر، که در سال ۲۰۰۲ به قیمت حدود یک میلیون دلار خریداری شده و اکنون ارزش آن به بیش از ۵ میلیون دلار رسیده است.
پنتهاوس در اورشلیم: آپارتمانی دوطبقه در خیابان غزّه به مساحت ۲۴۰ متر مربع، که ارزش آن حدود ۲.۹ میلیون دلار تخمین زده میشود.
خانه تاریخی در محله کاتامون اورشلیم: مالکیت ۵۰٪ از این ملک که به ارث برده شده و ارزش آن به دلیل موقعیت و پتانسیل توسعه، بسیار بالاست.
صحبت نتانیاهو در مورد ایران
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، طی دهههای گذشته بهعنوان یکی از برجستهترین منتقدان جمهوری اسلامی ایران شناخته شده است. وی در سخنرانیهای متعدد داخلی و بینالمللی، به ویژه در مجامع سازمان ملل، هشدارهایی در خصوص سیاستها و تهدیدهای ناشی از جمهوری اسلامی ایران مطرح کرده است. در ادامه، محورها و مضامین کلیدی سخنان نتانیاهو در رابطه با ایران مورد بررسی قرار میگیرد.
۱. برنامه هستهای ایران
بنیامین نتانیاهو همواره این دیدگاه را مطرح کرده است که برنامه هستهای ایران صلحآمیز نبوده و کشور مذکور در پی دستیابی به سلاح هستهای است. وی توافق هستهای برجام (۲۰۱۵) را توافقی نامناسب قلمداد کرده که امکان دستیابی ایران به سلاح هستهای را در آینده نزدیک فراهم میسازد.
در سخنرانی برجسته خود در سازمان ملل در سال ۲۰۱۲، نتانیاهو با ارائه تصویری از یک بمب هستهای، هشدار داد که ایران ظرف کمتر از یک سال به آستانه ساخت این سلاح خواهد رسید.
۲. تهدیدات منطقهای
بنیامین نتانیاهو در مواضع متعدد خود جمهوری اسلامی ایران را به حمایت مستمر از گروههای تروریستی منطقهای از جمله حزبالله، حماس و جهاد اسلامی متهم کرده است.
وی این حمایتها را عامل مهمی در ایجاد بیثباتی در خاورمیانه میداند و بر این باور است که ایران قصد بهرهبرداری از خاک سوریه و لبنان برای انجام حملات علیه اسرائیل را دارد. نتانیاهو همچنین اظهار داشته است که اسرائیل از ایجاد هرگونه پایگاه نظامی ایران در مرزهای شمالی خود جلوگیری خواهد کرد.
۳. عملیاتهای سری و اطلاعاتی
بنیامین نتانیاهو در سال ۲۰۱۸ اعلام کرد که سازمان موساد توانسته است آرشیو سری مربوط به برنامه هستهای ایران را از تهران خارج نماید. وی در یک کنفرانس در تلآویو، اسناد و دیسکهای مربوطه را ارائه داد و اظهار داشت که ایران پیش از این مدعی بوده است که هرگز برنامهای برای تولید بمب اتم نداشته است، اما اکنون مدارک خلاف این ادعا در اختیار است.
۴. رابطه با آمریکا و تلاش برای لغو برجام
نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، در سال ۲۰۱۸ به طور مؤثری در تشویق رئیسجمهور دونالد ترامپ به خروج از توافق هستهای ایران نقش داشت. افزون بر این، وی روابط دیپلماتیک خود با کنگره آمریکا را جهت تشدید فشارهای اقتصادی و سیاسی بر تهران گسترش داد.
در سخنرانی سال ۲۰۱۵ خود در کنگره آمریکا، که بدون دعوت رئیسجمهور اوباما صورت گرفت، نتانیاهو بیان کرد: «برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) مسیر دستیابی ایران به سلاح هستهای را هموار میکند، نه متوقف.»
۵. موضعگیری در جنگ غزه ۲۰۲۳ و پس از آن
نتانیاهو پس از حملات ۷ اکتبر ۲۰۲۳ از سوی حماس، ایران را مسئول حمایت و تحریک این حملات معرفی کرد. او در این زمینه گفت: «دشمن واقعی پشت صحنه، رژیم ایران است که مغز متفکر، تأمینکننده مالی و پشتیبان این حملات محسوب میشود.»
نتانیاهو و رضا پهلوی
با وجود اختلاف در مواضع و هویتهای سیاسی، بنیامین نتانیاهو و رضا پهلوی در چند نکته اساسی اشتراک نظر دارند. هر دو منتقد جدی جمهوری اسلامی ایران بوده و خواهان تضعیف یا تغییر ساختار سیاسی حاکم بر این کشور هستند.
همچنین هر دو بر اهمیت حمایت جامعه جهانی از مردم ایران جهت دستیابی به آزادی تأکید ورزیدهاند. رضا پهلوی، هرچند با جنگ و عملیات نظامی مخالف است، از تحریمهای هدفمند و فشار سیاسی علیه رژیم ایران حمایت کرده که این دیدگاه تا حدی با مواضع نتانیاهو در برخی دورهها تطابق داشته است.
حمله نتانیاهو به ایران
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، از منتقدان برجسته جمهوری اسلامی ایران و برنامه هستهای آن به شمار میرود. وی بارها ایران را به عنوان بزرگترین تهدید امنیتی اسرائیل و فراتر از آن، برای امنیت جهانی معرفی کرده و به طور مکرر نسبت به خطرات توسعه سلاح هستهای توسط این کشور هشدار داده است.
نکات کلیدی درباره حمله نتانیاهو نسبت به ایران
تهدیدات نظامی و هشدارها
نتانیاهو به طور مکرر بر حق اسرائیل برای دفاع از خود در مقابل تهدیدات جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده و در اظهارات متعدد، ضمنی یا صریح به اقدام نظامی علیه برنامه هستهای ایران اشاره داشته است. در سخنرانیهای عمومی، وی ابراز داشته که اسرائیل توانایی مقابله و نابودی برنامه هستهای ایران را در صورت ضرورت داراست.
مبارزه دیپلماتیک و فشار بینالمللی
نتانیاهو در روند جلب حمایت دولت آمریکا و کشورهای غربی برای اعمال تحریمها و فشارهای دیپلماتیک علیه ایران، به ویژه در مقطع مذاکرات هستهای با قدرتهای جهانی، نقش برجستهای ایفا کرده است. وی مذاکرات مذکور را به طور مستمر به عنوان خطر امنیت جهانی ارزیابی کرده و مخالفت قاطع خود را با توافق برجام (۲۰۱۵) اعلام داشته است.
اقدامات سری و اطلاعاتی
در دورههای گوناگون، اسناد و گزارشهایی منتشر شده است که از عملیات سایبری، خرابکاری در تأسیسات هستهای و ترور دانشمندان ایرانی حکایت دارد و اسرائیل، به ویژه موساد، به عنوان عامل آنها معرفی شده است. این اقدامات در چارچوب مقابله با برنامه هستهای ایران انجام پذیرفته است.
سخنرانیهای جنجالی در سازمان ملل و مجامع بینالمللی
در سخنرانیهای مهمی مانند مجمع عمومی سازمان ملل متحد، نتانیاهو برنامه هستهای ایران را تهدیدی وجودی برای امنیت اسرائیل و جهان خوانده و نسبت به پیامدهای آن ابراز نگرانی کرده است.
موقعیت فعلی
با اوجگیری تنشها در منطقه و بروز درگیریهای گوناگون، احتمال وقوع درگیری نظامی مستقیم میان اسرائیل و ایران همچنان بهعنوان یکی از گزینههای محتمل باقی مانده است، هرچند اسرائیل معمولاً از تأیید رسمی این حملات پرهیز میکند.
نتانیاهو ایران
نخستوزیر پیشین اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، ایران را بهعنوان یکی از اصلیترین تهدیدهای امنیتی برای اسرائیل و منطقه خاورمیانه میداند. سیاستهای او در قبال ایران، بهویژه برنامه هستهای، بسیار قاطع و تند بوده و نقش کلیدی در استراتژیهای خارجیاش ایفا کرده است.
نتانیاهو بارها ایران را متهم به تلاش برای ساخت سلاح هستهای کرده و آن را تهدیدی جدی برای امنیت کشورش معرفی کرده است. او در سخنرانیهای مهم بینالمللی، از جمله مجمع عمومی سازمان ملل، اعلام کرده که اسرائیل اجازه نخواهد داد ایران به سلاح هستهای دست یابد و گزینه استفاده از نیروی نظامی را نیز در نظر دارد.
در سال ۲۰۱۸، با نمایش تصاویر سهبعدی تأسیسات هستهای ایران، این موضوع را به شکل گستردهتری به افکار عمومی جهان معرفی کرد.
علاوه بر این، نتانیاهو نگرانی خود را درباره نفوذ ایران در سوریه و لبنان ابراز کرده و این نفوذ را خطری برای امنیت و ثبات منطقهای و اسرائیل قلمداد کرده است. او تأکید کرده که اسرائیل در برابر توسعه نفوذ نظامی ایران و گروههای وابسته مثل حزبالله، واکنشهای قوی نشان خواهد داد.
هرچند که این سیاستها باعث افزایش تنشها و مشکلات دیپلماتیک شدهاند، اما به عقیده برخی منتقدان، این مواضع تهاجمی باعث کاهش فضای دیپلماسی و بالا رفتن احتمال درگیری نظامی شده است.
در نهایت، ایران یکی از اولویتهای اصلی سیاست امنیتی بنیامین نتانیاهو و اسرائیل باقی مانده است.
نتانیاهو پزشکیان
همانند بسیاری از سیاستمداران ایرانی، پزشکیان برنامه هستهای ایران را حق طبیعی کشور میداند و در برابر تهدیدهای اسرائیل و نتانیاهو، موضعی قوی و شفاف داشته است. او همواره تأکید کرده که این تهدیدها نه تنها باعث تضعیف بلکه باعث تقویت اتحاد و مقاومت مردم و مسئولان خواهد شد.
افزون بر این، پزشکیان و دیگر نمایندگان مجلس بارها سیاستهای اسرائیل در قبال فلسطین، گسترش شهرکها و فشار بر ایران را محکوم کردهاند که در سخنرانیها و بیانیههای رسمی آنها منعکس شده است.
نتانیاهو پهپاد
در ماه آگوست سال ۲۰۲۴، یک پهپاد حزبالله لبنان به سمت اقامتگاه بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر سابق اسرائیل، در شهر قیساریه واقع در اراضی اشغالی فلسطین شلیک شد و به آن برخورد کرد. نزدیکی محل اصابت به اتاق خواب نتانیاهو، اهمیت این رخداد را برای رسانهها و تحلیلگران دوچندان کرد.
تهدید جدی نتانیاهو علیه برنامه هستهای ایران
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر پیشین اسرائیل، همواره برنامه هستهای ایران را به عنوان بزرگترین تهدید امنیتی برای اسرائیل و منطقه معرفی کرده است. او در دورههای نخستوزیری خود مواضع سختی علیه ایران داشت و بر لزوم جلوگیری از دستیابی تهران به سلاح هستهای تأکید کرد و گزینه نظامی را نیز به عنوان احتمالی مطرح نمود.
در سخنرانیها و اجلاسهای بینالمللی، نتانیاهو برنامه هستهای ایران را غیرقانونی و تهدیدی برای صلح جهانی خواند و خواستار تشدید تحریمها شد. یکی از اقدامات پرسر و صدای او، نمایش یک مدل سهبعدی از تأسیسات هستهای ایران در سازمان ملل بود که نشاندهنده گستردگی برنامه هستهای ایران بود.
نتانیاهو تهدید ایران
مواضع سختگیرانه نتانیاهو علاوه بر افزایش تنشها بین تهران و تلآویو، باعث نگرانی جامعه بینالملل نیز شده است؛ چرا که احتمال هرگونه عملیات نظامی علیه ایران میتواند بحران در منطقه را عمیقتر کند.
ایران با تاکید بر حق قانونی خود برای استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای، تهدیدهای اسرائیل را رد کرده و آن را بخشی از خصومتهای مستمر اسرائیل علیه خود میداند. در مجموع، تهدیدهای نتانیاهو روند مذاکرات بینالمللی پیرامون برنامه هستهای ایران را پیچیدهتر کرده و این موضوع هنوز یکی از چالشهای بزرگ سیاست خارجی منطقه است.
نتانیاهو اورانیوم
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر پیشین اسرائیل، با تمرکز ویژه بر غنیسازی اورانیوم ایران، برنامه هستهای این کشور را خطری بزرگ برای امنیت اسرائیل و منطقه خاورمیانه معرفی کرده است.
وی بارها اعلام کرده که ایران در حال پیشرفت برای دستیابی به مواد لازم ساخت سلاح هستهای است و در سخنرانیهای بینالمللی با ارائه شواهد، ادعا کرده که برنامه هستهای ایران پنهانی و با هدف نظامی پیش میرود.
نمایش تصاویر سهبعدی تأسیسات هستهای ایران در سال ۲۰۱۸ یکی از نمونههای برجسته این ادعاها است. نتانیاهو همچنین گفته است که توافق برجام نتوانسته مانع افزایش ظرفیتهای هستهای ایران شود و هشدار داده که اسرائیل ممکن است به منظور جلوگیری از تهدید هستهای ایران، دست به اقدام نظامی پیشگیرانه بزند. این مواضع باعث تشدید تنشها میان دو کشور شده است.
⏬مقالات پیشنهادی⏬
عملکرد تراکتور در نیمفصل اول لیگنتایج مهم تراکتور در فصلبرنامه بازیهای تراکتور