سید علی خامنه‌ای به‌عنوان یکی از چهره‌های محوری نظام جمهوری اسلامی، همواره محل بحث و نقد بوده است. این نوشتار به بررسی زندگی، مواضع و عملکرد او در ابعاد مختلف می‌پردازد. با مجله اخبار تراکتور سازی تبریز، ادامه این مطلب را همراهی کنید.
| نام | آیت‌الله سید علی حسینی خامنه‌ای |
|---|---|
| تولد | ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ |
| محل تولد | مشهد، ایران |
| ملیت | ایرانی |
| سمت فعلی | رهبر جمهوری اسلامی ایران |
| تعداد فرزندان | ۶ |
بیوگرافی سید علی خامنه ای
آیت‌الله سید علی حسینی خامنه‌ای، از شخصیت‌های برجسته و تأثیرگذار در تاریخ معاصر ایران به‌شمار می‌آید؛ چهره‌ای که در هم‌تنیدگی دین و سیاست، نقشی بی‌بدیل ایفا کرده است.
وی از سال ۱۳۶۸ تاکنون، مسئولیت خطیر رهبری جمهوری اسلامی ایران را بر عهده دارد و به‌عنوان دومین رهبر کشور، استمرار و ثبات حاکمیت پس از بنیان‌گذار انقلاب اسلامی را رقم زده است.
سوابق گسترده در عرصه مبارزات انقلابی، تصدی مقام ریاست‌جمهوری، و حضور فعال در حوزه‌های علمی، فرهنگی و دینی، از وی شخصیتی ساخته است که نقش‌آفرینی‌اش در تحولات داخلی و منطقه‌ای، جایگاهی ممتاز و شایسته تأمل دارد.
کودکی سید علی خامنه ای
کودکی سید علی خامنه‌ای در خانواده‌ای روحانی و سنتی در شهر مشهد و در شرایطی از فقر مالی و زندگی ساده سپری شد.
او تا سن پنج سالگی در خانه‌ای کوچک با تنها یک اتاق و زیرزمین در محله‌ای کم‌برخوردار سکونت داشت که پس از مدتی، با حمایت ارادتمندان، زمینی خریداری و منزل به سه اتاق افزایش یافت.
از چهار سالگی، همراه با برادرش سید محمد در مکتب‌خانه به آموزش قرآن پرداخت و دوره ابتدایی را در مدرسه دارالتعلیم دیانتی مشهد به پایان رساند.
در این دوره، آموزش‌های قرائت و تجوید قرآن توسط قاریان محلی به وی ارائه شد که نقش مهمی در شکل‌گیری پایه‌های مذهبی او داشت.
نوجوانی سید علی خامنه ای
آیت‌الله خامنه‌ای درس «معالم الاصول» را نزد سید حسینی سیستانی فرا گرفت و شرح لمعه و سایر دروس فقهی را نزد پدر و هاشم قزوینی آموخت.
در سال ۱۳۳۴ در درس خارج فقه سید میلانی حضور یافت.
در سال ۱۳۳۶ به نجف سفر کرد و در دروس علمای برجسته‌ای همچون سید محسن حکیم و سید ابوالقاسم خویی شرکت کرد، اما به دلیل مخالفت پدر به مشهد بازگشت.
در همان سال، اجازه روایت از سید میلانی دریافت نمود.
در سال ۱۳۳۷ به قم رفت و در مدرسه حجتیه سکونت گزید و در درس استادانی مانند سید حسین بروجردی و سید روح‌الله خمینی حضور یافت.
وی پنج سال در قم ماند و بیشتر وقت خود را به مطالعه و تدریس اختصاص داد.
در سال ۱۳۴۳ پس از نابینا شدن پدر، به مشهد بازگشت و تا سال ۱۳۴۹ در جلسات درس سید هادی میلانی شرکت کرد.
عکس پروفایل سید علی خامنه‌ای
زندگینامه سید علی خامنه ای
سید علی خامنه‌ای ریشه‌های فعالیت‌های سیاسی خود را در خانواده‌ای مذهبی و سیاسی یافته است.
در دوران جوانی، سه رویداد کلیدی—اصلاحات شاه، ملی شدن نفت به فرمان مصدق، و آشنایی با نهضت نواب صفوی—نقشی تعیین‌کننده در گرایش وی به سیاست داشتند و مسیر فعالیت‌های سیاسی‌اش را شکل دادند.
این تحولات، در کنار فضای اجتماعی و سیاسی آن زمان، بستر مناسبی برای رشد سیاسی وی فراهم کرد.
زندگی سید علی خامنه ای
اولین مواجهه سید علی خامنه‌ای با فعالیت سیاسی به دیدار با نواب صفوی در سال ۱۳۳۱ برمی‌گردد که این رویداد، زمینه‌ساز گرایش وی به انقلاب و مبارزه گردید.
او خود را شاگرد امام خمینی می‌داند و در سال ۱۳۳۶ با ایشان دیدار داشت که این ارتباط تأثیر عمیقی بر روند فکری و سیاسی وی داشت.
در سال ۱۳۴۱، به همراه برادرش، مسئولیت انتقال پیام‌های خمینی به مردم مشهد را بر عهده گرفت و نقش کلیدی در پیشبرد اهداف انقلاب ایفا کرد.
خمینی از خامنه‌ای خواست تا واقعه مدرسه فیضیه و نحوه رفتار رژیم با مخالفان را بازگو کند و وی به عنوان رابطی مؤثر میان روحانیون و مردم عمل نمود که این امر جایگاه وی را در جنبش انقلابی مستحکم‌تر ساخت.
سید علی خامنه ای زندگی نامه
پدر سید علی خامنه‌ای، سید جواد، و پدربزرگش، سید حسین، هر دو از روحانیان آذری‌تبار مقیم نجف بودند که ریشه‌های خانوادگی خود را از تفرش به آذربایجان منتقل کرده بودند.
سید حسین به عنوان فقیه و مدرس برجسته نجف شناخته می‌شد و مسئولیت امامت مسجد جامع تبریز را به عهده داشت، که جایگاه علمی و اجتماعی بالایی داشت.
سید جواد، متولد نجف، پس از تکمیل تحصیلات دینی در آن شهر، به مشهد مهاجرت کرد و در مساجد بازار و گوهرشاد به عنوان امام جماعت فعالیت نمود.
این پیشینه خانوادگی، زمینه‌ساز شکل‌گیری هویت دینی و اجتماعی سید علی خامنه‌ای بود.
سید علی خامنه ای کیست
نام کامل : سید علی حسینی خامنه‌ای
متولد : ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ (۱۹ آوریل ۱۹۳۹)
محل تولد : مشهد، ایران
نقش فعلی: رهبر جمهوری اسلامی ایران (از ۱۳۶۸ تاکنون)
سید علی خامنه ای چه کسی هست
سید علی خامنه‌ای در تاریخ ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ در شهر مشهد متولد شد.
پدر او، سید جواد خامنه‌ای، از روحانیون شیعه و از مهاجران آذری‌تبار به مشهد بود.
مادر وی نیز زنی متدین و مورد احترام در میان خانواده‌های مذهبی به شمار می‌رفت.
خانواده خامنه‌ای زندگی ساده‌ای داشتند و از نظر اقتصادی در طبقه متوسط جامعه قرار می‌گرفتند.
ملیت سید علی خامنه ای
سید علی خامنه‌ای، با تابعیت ایرانی، در تاریخ ۱۹ آوریل ۱۹۳۹ در شهر مشهد به دنیا آمد.
تحصیلات عالی حوزوی و بخش عمده‌ای از زندگی حرفه‌ای و اجتماعی وی در داخل مرزهای جمهوری اسلامی ایران شکل گرفته و توسعه یافته است.
اصالت سید علی خامنه ای
سید علی خامنه‌ای از نظر قومیتی ترکیبی از ریشه آذری (پدری) و اصالت یزدی فارسی (مادری) دارد.
وی از خانواده‌ای منتسب به سادات حسینی است که نسبت آنان به امام سجاد (ع) می‌رسد. این خانواده به‌طور تاریخی در زمره طبقات مذهبی و علمی جامعه ایران قرار داشته‌اند و ارتباط نزدیکی با نهادهای دینی داشته‌اند.
مذهب سید علی خامنه ای
مذهب: شیعه دوازده امامی
عنوان مذهبی سید علی خامنه ای
عنوان مذهبی: آیت‌الله العظمی
حزب سیاسی سید علی خامنه ای
حزب جمهوری اسلامی (۱۳۶۶–۱۳۵۷)
جامعه روحانیت مبارز (۱۳۶۸–۱۳۵۶)
سن سید علی خامنه ای
سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در تاریخ ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ (۱۹ آوریل ۱۹۳۹) در مشهد متولد شد.
بر اساس تقویم فعلی (سال ۲۰۲۵ میلادی)، وی در حال حاضر ۸۶ سال سن دارد.
سید علی خامنه ای
سید علی خامنه‌ای را می‌توان از بازیگران اصلی تحولات سیاسی، نظامی و فکری جمهوری اسلامی ایران در دوران معاصر دانست.
نقش وی در جریان انقلاب ۱۳۵۷، دوران جنگ ایران و عراق، نهادینه‌سازی ساختارهای سیاسی نظام، و هدایت فکری جامعه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
مطالعه زندگی، اندیشه‌ها و سیاست‌ورزی‌های او، یکی از عناصر کلیدی در تحلیل تحولات سیاسی و اجتماعی معاصر ایران محسوب می‌شود.
تحصیلات آیت الله خامنه ای
سید علی خامنه‌ای تحصیلات دینی خود را از سن ۱۱ سالگی در حوزه علمیه مشهد آغاز کرد.
وی دروس مقدماتی و سطح حوزه را نزد استادانی همچون پدر خود، شیخ هاشم قزوینی و آیت‌الله میلانی فرا گرفت.
تحصیلات سید علی خامنه ای
تحصیلات : حوزه علمیه قم (۱۹۵۸-۱۹۶۴)، حوزه نجف (۱۹۵۷-۱۹۵۸)
تحصیلات حوزوی سید علی خامنه ای
سید علی خامنه‌ای در سال ۱۳۳۶ شمسی به قم مهاجرت کرد و در محضر اساتیدی نظیر آیت‌الله سید حسین طباطبایی بروجردی، امام خمینی و علامه طباطبایی به تحصیل پرداخت.
وی در سال ۱۳۴۳ به مشهد بازگشت و فعالیت‌های آموزشی و سیاسی خود را آغاز کرد.
با اینکه تحصیلات دانشگاهی رسمی ندارد، تسلط قابل توجهی به زبان‌های عربی، انگلیسی و اردو دارد و به شعر و ادبیات علاقه‌مند است.
در ساختار حوزه، مقام «آیت‌الله» را کسب کرده و پس از درگذشت آیت‌الله اراکی، به عنوان مرجع تقلید توسط برخی نهادهای جمهوری اسلامی شناخته شد.
عکس های سید علی خامنه‌ای
فیسبوک سید علی خامنه‌ای
آدرس پیج سید علی خامنه‌ای در شبکه اجتماعی فیسبوک: Khamenei.ru@
توییتر سید علی خامنه‌ای
آدرس پیج سید علی خامنه‌ای در شبکه اجتماعی توییتر: Khamenei_fa@
فعالیت‌های سیاسی خامنه ای
تحلیل اسناد تاریخی نشان می‌دهد که سید علی خامنه‌ای از اوایل دهه ۱۳۳۰ به‌طور فعال در مخالفت با حکومت پهلوی مشارکت داشت.
او از نخستین روحانیونی بود که نهضت امام خمینی را تأیید و حمایت کرد. بازداشت‌ها، زندان و تبعیدهای متعدد وی توسط ساواک، نشانگر میزان تأثیرگذاری فعالیت‌هایش در دوره پیش از انقلاب است.
سخنرانی‌های او در مساجد بزرگ، به‌ویژه در سه شهر کلیدی، بخشی از راهبرد فرهنگی-سیاسی برای بیداری عمومی تلقی می‌شود.
خامنه ای قبل از انقلاب
بر اساس مستندات موجود، آغاز فعالیت‌های سیاسی سید علی خامنه‌ای به دهه ۱۳۴۰ بازمی‌گردد، که با بازداشت‌های متعدد از سوی ساواک همراه بود.
نخستین مورد بازداشت وی در خرداد ۱۳۴۲ در بیرجند رخ داد، زمانی که به‌دلیل سخنرانی علیه حمله به مدرسه فیضیه و اشاره به سلطه اسرائیل، مورد تعقیب قرار گرفت.
پس از تظاهرات ۱۵ خرداد، وی به مشهد انتقال یافت و برای ده روز در بازداشت بود، که این وقایع نقش مهمی در تشدید فعالیت‌های انقلابی او داشت.
بازداشت سید علی خامنه‌ای
مطابق با اسناد و گزارش‌های تاریخی، سید علی خامنه‌ای در دی‌ماه ۱۳۴۲ به‌هنگام سفر به زاهدان، برای دومین بار توسط نیروهای امنیتی رژیم پهلوی بازداشت و به تهران منتقل شد.
در ادامه، او با هدف سازماندهی مبارزه علیه حکومت، گروهی مخفی تشکیل داد که در سال ۱۳۴۵ شناسایی و متلاشی شد.
در کنار فعالیت‌های سیاسی، به فعالیت‌های فرهنگی مانند ترجمه متون اسلامی، تدریس، امامت و تشکیل حلقه‌های مطالعاتی در زمینه تفسیر و ایدئولوژی اسلامی پرداخت.
میان سال‌های ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۳، چندین مرتبه بازداشت و در زندان‌های مختلف، از جمله کمیته مشترک ضدخرابکاری، بازجویی شد.
ساواک خانه او را تفتیش و اموالش را ضبط کرد.
وی پس از آزادی، با رویکردی نقادانه نسبت به حرکت‌های مسلحانه، بر تربیت فکری و تبلیغ گفتمان اسلامی تمرکز داشت.
عکس جذاب سید علی خامنه‌ای
بازداشت آیت الله خامنه‌ای
بر اساس اسناد و گزارش‌های موجود، در اواخر سال ۱۳۵۶، آیت‌الله سید علی خامنه‌ای توسط نیروهای امنیتی حکومت پهلوی بازداشت و به مدت سه سال به ایرانشهر تبعید شد.
در دوره تبعید، از سفر وی به عتبات عالیات ممانعت به عمل آمد.
با آغاز مرحله نهایی انقلاب در سال ۱۳۵۷، او به مشهد بازگشت و فعالیت‌های خود را در مساجد، به‌ویژه مسجد آل رسول، دنبال کرد.
در واکنش به رویداد خونین یزد، نامهای اعتراضی از سوی وی منتشر شد.
در تیرماه ۱۳۵۷، اعتراض طلاب حوزه علمیه به تبعید علما با سرکوب شدید نیروهای امنیتی روبرو گردید.
تبعید سید علی خامنه‌ای
بررسی روند مبارزات انقلابی سید علی خامنه‌ای نشان می‌دهد که پس از تبعید به جیرفت، در شهریور ۱۳۵۷ به کهنوج منتقل شد، جایی که به‌رغم تبعید، به فعالیت‌های فرهنگی و انقلابی خود ادامه داد.
بازگشت او به مشهد در مهر همان سال، همزمان با اوج‌گیری حرکت‌های مردمی بود و وی با سخنرانی‌های متعدد در ترویج آرمان‌های انقلاب سهم قابل توجهی داشت.
در این مقطع، با اقامت امام خمینی در نوفل‌لوشاتو، او از جمله روحانیون برجسته‌ای بود که بازگشت ایشان را خواستار شد و در اعتراضات شهری فعالانه حضور یافت.
در دی ۱۳۵۷، همزمان با ایام محرم، به‌ویژه عاشورا، با ایراد خطبه‌هایی در مخالفت با رژیم پهلوی، جایگاه خود را به‌عنوان یکی از چهره‌های تأثیرگذار تثبیت کرد.
با پیروزی انقلاب، در تهران در قالب شورای انقلاب و کمیته تبلیغات انقلاب، در هدایت افکار عمومی و تثبیت نظام جدید نقش ایفا نمود.
پیروزی انقلاب و سید علی خامنه‌ای
در ۲۳ دی ۱۳۵۷، خمینی شورای انقلاب را تشکیل داد و شاه روز بعد از ایران رفت. پس از شکست دولت بختیار، خمینی در ۱۲ بهمن به ایران بازگشت.
ارتش در ۱۵ بهمن بی‌طرفی خود را اعلام کرد و دولت موقت بازرگان شکل گرفت. انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن به پیروزی رسید.
سید علی خامنه‌ای پس از انقلاب ۱۳۵۷
با پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ۱۳۵۷، سید علی خامنه‌ای به سرعت به سمت‌های کلیدی رسید. او عضو شورای انقلاب اسلامی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی دوره اول، و امام جمعه موقت تهران از سال ۱۳۵۹ شد.
همچنین نماینده امام در شورای عالی دفاع بود. وی از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸ به عنوان دومین رئیس‌جمهور ایران خدمت کرد و عضو حزب جمهوری اسلامی بود تا زمان انحلال آن.
آیت الله خامنه‌ای پس از انقلاب
در پی پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، آیت‌الله خامنه‌ای به سرعت در مناصب کلیدی نظام جمهوری اسلامی قرار گرفت.
او به عضویت شورای انقلاب درآمد، امام جمعه تهران شد، نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی بود و به عنوان یکی از شخصیت‌های تأثیرگذار در شکل‌دهی ساختار نظام شناخته می‌شود.
خامنه‌ای عضویت در شورای انقلاب
در نخستین روزهای انقلاب اسلامی، آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان عضو شورای انقلاب که به دستور امام خمینی در آبان ۱۳۵۷ تشکیل شد و از ۲۲ دی فعالیت رسمی خود را آغاز کرد، ایفای نقش کرد. وی با معرفی مرتضی مطهری در دی‌ماه وارد شورا شد و در تصمیم گیری‌های مهم داخلی و خارجی مشارکت داشت.
خامنه‌ای در تمام مدت فعالیت شورا عضو ثابت باقی ماند و در تیر ۱۳۵۸ به معاونت امور انقلاب وزارت دفاع منصوب گردید. همچنین عضویت در کمیسیون وزرای امنیتی و مسئولیت مرکز اسناد و سرپرستی سپاه پاسداران از دیگر مسئولیت‌های او بود.
عکس سید علی خامنه‌ای
تاریخچه انتخاباتی خامنه‌ای
سید علی خامنه‌ای در اسفند ۱۳۵۸ از سرپرستی سپاه پاسداران استعفا داد تا بتواند در انتخابات مجلس شورای اسلامی شرکت کند. او با حمایت ائتلافی متشکل از جامعه روحانیت مبارز و حزب جمهوری اسلامی، در اردیبهشت ۱۳۵۹ به عنوان پنجمین نماینده تهران انتخاب شد.
خامنه‌ای در مجلس، رئیس کمیسیون دفاع بود ولی به دلیل حضور در جبهه‌های جنگ ایران و عراق، در جلسات مجلس کمتر شرکت می‌کرد. پس از مجروح شدن در تیر ۱۳۶۰، تنها گاهی در مجلس حضور یافت و در مهر همان سال با انتخاب به ریاست جمهوری، از مجلس خارج شد.
ریاست جمهوری خامنه‌ای
پس از عزل ابوالحسن بنی‌صدر در سال ۱۳۶۰، سید علی خامنه‌ای به عنوان دومین رئیس‌جمهور جمهوری اسلامی ایران برگزیده شد و دو دوره متوالی، از ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸، این سمت را در اختیار داشت.
دوران ریاست او مصادف با جنگ ایران و عراق، تحریم‌ها و روند بازسازی کشور بود و طی این دوره با رهبر وقت، امام خمینی، همکاری نزدیک داشت.
خامنه‌ای امام جمعه تهران
سید علی خامنه‌ای از ۲۴ دی ۱۳۵۸ امام جمعه تهران بود و در طول بیش از ۴۰ سال، بیش از ۲۴۰ نماز جمعه اقامه کرده است. دوره اول امامت او از دی ۱۳۵۸ تا تیر ۱۳۶۰ بود که در آن ترور شد.
دوره دوم امامت پس از بهبود و تا زمان انتخابش به رهبری ادامه یافت و در اسفند ۱۳۶۳، نماز جمعه تهران هدف حمله بمب‌گذاری قرار گرفت که ۱۴ کشته و ۸۸ زخمی برجای گذاشت. دوره سوم از زمان رهبری آغاز شده و پس از وقفه‌ای، اولین نماز جمعه پس از بهمن ۱۳۹۰ در خرداد ۱۳۹۸ برگزار شد.
ترور نافرجام سید علی خامنه‌ای
در روز ۶ تیر ۱۳۶۰، در مسجد ابوذر تهران، هنگام سخنرانی خامنه‌ای، انفجار بمبی باعث جراحت شدید در دست راست او شد.
سازمان مجاهدین خلق مسئول این حمله تروریستی بود. پس از بهبود، خامنه‌ای به فعالیت سیاسی خود ادامه داد و این واقعه باعث افزایش جایگاه و محبوبیتش در میان نیروهای انقلابی شد.
ترور آیت الله خامنه‌ای
خامنه‌ای هنگام سخنرانی در مجلس هدف بمب‌گذاری قرار گرفت؛ این رویداد حدود یک هفته پس از عزل بنی‌صدر بود و چند روز بعد نیز انفجاری در حزب جمهوری اسلامی منجر به کشته شدن چند نفر شد.
بمب در ضبط صوتی جاسازی شده بود و نزدیکی آن به قلب خامنه‌ای باعث شد او در انفجار مجروح و بیهوش شود. پس از انتقال به بیمارستان، دست راست او فلج شد. مسئولیت این ترور به سازمان مجاهدین خلق یا گروه فرقان نسبت داده شده است.
رهبری جمهوری اسلامی ایران
پس از رحلت امام خمینی در خرداد ۱۳۶۸، آیت‌الله خامنه‌ای توسط مجلس خبرگان رهبری به عنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران برگزیده شد. در دوران رهبری او، ساختارهای نظامی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی کشور دچار تحولات چشمگیری شد.
سیاست‌های اصلی رهبری او شامل مقاومت در برابر غرب، توسعه نفوذ منطقه‌ای، برنامه هسته‌ای و اقتصاد مقاومتی می‌باشد.
دوران ریاست‌جمهوری خامنه‌ای
در زمان ریاست‌جمهوری آیت‌الله خامنه‌ای، ساختار نهاد ریاست‌جمهوری ناقص بود و کم‌توجهی‌هایی در آن وجود داشت، بنابراین او اقدام به تشکیل دفتر و کارگروه‌های مشورتی کرد.
در سال ۱۳۶۵ قانون اختیارات رئیس‌جمهور تصویب شد تا وظایف وی مشخص‌تر گردد. او در مواردی مانند مسائل اقتصادی و انتخاب وزرا با موسوی اختلاف داشت. پس از جنگ، بیشتر بر مدیریت جنگ و مذاکرات خارجی تمرکز کرد و رئیس شورای عالی پشتیبانی جنگ بود.
در سیاست خارجی، سفرهای زیادی به کشورهای منطقه و سازمان‌های بین‌المللی انجام داد و از گروه‌های شیعی و مبارزان اسلامی حمایت کرد. همچنین در سفرهای استانی، مشکلات اقتصادی و امنیتی را دنبال می‌کرد. دوران ریاست‌جمهوری او با پیشرفت سیاست داخلی و خارجی و مدیریت بحران‌های جنگ و امنیت همراه بود.
نقش خامنه‌ای در شورای عالی انقلاب فرهنگی
خامنه‌ای در ۸ شهریور ۱۳۶۲ بر اساس حکم امام خمینی، نخستین بازسازی بزرگ ستاد انقلاب فرهنگی را انجام داد و مسئولانی مانند نخست‌وزیر، وزرای فرهنگ، آموزش عالی، ارشاد اسلامی و دو دانشجو را به آن افزود.
پس از بازگشایی دانشگاه‌ها و توسعه فعالیت‌ها، در آذر ۱۳۶۳ دومین بازسازی صورت گرفت و نام ستاد به شورای عالی انقلاب فرهنگی تغییر کرد و رئیس‌جمهور به ریاست شورا رسید. در سال ۱۳۷۵، در دوران رهبری، سومین دوره شورا تشکیل و اعضای جدیدی منصوب شدند و خامنه‌ای بر اهمیت وظایف این شورا تأکید کرد.
خامنه‌ای و مجمع تشخیص مصلحت
در ۱۷ بهمن ۱۳۶۶، با توجه به اختلافات مجلس و شورای نگهبان درباره تصویب لوایح، امام خمینی مجمع تشخیص مصلحت نظام را تشکیل داد و آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان نخستین رئیس این مجمع منصوب شد. او این سمت را تا پایان دوره ریاست‌جمهوری خود ادامه داد.
رهبری سید علی خامنه‌ای
حسینعلی منتظری که پیش از درگذشت خمینی به عنوان جانشین او تعیین شده بود، در ۶ فروردین ۱۳۶۸ توسط خمینی عزل و خود نیز استعفا داد. پس از مرگ خمینی، مجلس خبرگان در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ سید علی خامنه‌ای را به عنوان رهبر موقت جمهوری اسلامی انتخاب کرد. این انتخاب به دلیل نبود جانشین واضح و اوضاع حساس کشور، از اهمیت تاریخی ویژه‌ای برخوردار بود.
برگزیدن رهبر جمهوری اسلامی ایران
پس از مرگ خمینی، مجلس خبرگان در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ جلسه فوق‌العاده برگزار کرد و استعفای حسینعلی منتظری را تصویب کرد. درباره جانشینی، گزینه رهبری شورایی یا انتخاب مرجع تقلید مورد بحث بود، اما توافق نشد.
نام خامنه‌ای برای رهبری فردی مطرح شد و هاشمی رفسنجانی درباره صلاحیت او صحبت کرد. در نهایت، ۶۰ نفر از ۷۴ عضو، با مخالفت خامنه‌ای، او را رهبر موقت انتخاب کردند. بعد از اصلاح قانون اساسی و همه‌پرسی، مجلس خبرگان به صورت رسمی خامنه‌ای را به عنوان رهبر دائمی نظام انتخاب کرد.
ویژگی‌های دوران رهبری سید علی خامنه‌ای
- تقویت نهادهای نظامی به‌ویژه سپاه پاسداران
- توسعه حوزه نفوذ منطقه‌ای ایران (محور مقاومت)
- تأکید بر استقلال سیاسی و اقتصادی از غرب
- مواجهه با تحریم‌های گسترده آمریکا و غرب
- حمایت از فناوری هسته‌ای
- هدایت فضای فرهنگی با تأکید بر “انقلاب فرهنگی”.
خدمات نظامی و پیشینه فقهی سید علی خامنه‌ای
| موضوع | جزئیات | موضوع | جزئیات |
| وفاداری نظامی | نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران | زمینه فقهی | اصول فقه، تفسیر قرآن |
| خدمت/شاخه نظامی | سپاه پاسداران، ستاد جنگ‌های نامنظم، قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیا | تحصیلات حوزوی | درس سطح، درس خارج |
| سال‌های خدمت نظامی | ۱۳۵۸؛ ۱۳۶۰–۱۳۵۹؛ ۱۳۶۲–۱۳۶۰ | محل تحصیل | حوزه علمیه قم، نجف، خراسان |
| فرماندهی/عملیات‌ها | فرمانده سپاه پاسداران، قرارگاه خاتم‌الانبیا؛ شورش کردها، جنگ ایران و عراق | مرتبه حوزوی | آیت‌الله العظمی |
سید علی خامنه‌ای رهبر ایران
نظام سیاسی تحت رهبری علی خامنه‌ای، بنا به ارزیابی نشریه اکونومیست، از نظر شاخص‌های دموکراسی، در رده رژیم‌های اقتدارگرا قرار دارد. جایگاه او در فهرست قدرتمندترین چهره‌های جهانی در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۸ نشان‌دهنده نقش کلیدی‌اش در عرصه سیاست بین‌المللی است.
اگرچه برخی او را سیاستمداری با رویکرد منطقی و واقع‌گرا توصیف می‌کنند، اما مخالفان بر این باورند که خامنه‌ای دیدگاهی خودکامه دارد و تمایلی به بازنگری در تصمیمات نادرست گذشته از خود نشان نمی‌دهد.
جایگاه خامنه‌ای در جهان
کریم سجادپور و دیگر ناظران سیاسی، خامنه‌ای را بانفوذترین رهبر خاورمیانه توصیف می‌کنند که قدرتش نه از طریق نمودهای رسمی بلکه از دل نهادهای وفادار و همسو اعمال می‌شود.
در زمینه آزادی رسانه‌ها، جایگاه او در فهرست مخالفان اصلی ثبت شده و در سال ۲۰۰۰ به‌عنوان یکی از ۱۰ دشمن برجسته آزادی بیان شناخته شد. قانون اساسی جمهوری اسلامی، اختیارات رهبر را بدون محدودیت تعریف کرده است.
بر همین اساس، دیوید والچنسکی او را نهمین دیکتاتور زنده جهان معرفی کرده و شرکت متا نیز در فوریه ۲۰۲۴، به دلیل نقض خط‌مشی‌های مرتبط با اشاعه خشونت و حمایت از گروه‌های خطرناک، حساب‌های متعلق به او را حذف کرد.
دیدگاه‌های اقتصادی خامنه‌ای
در نگاه آیت‌الله خامنه‌ای، اقتصاد اسلامی زمانی معتبر است که همزمان به رشد ثروت ملی و عدالت اجتماعی توجه داشته باشد. وی این دو محور را مبنای مشروعیت هر سیاست اقتصادی می‌داند.
در سال ۱۳۸۹، با معرفی مفهوم «اقتصاد مقاومتی»، او مدلی از اقتصاد ارائه داد که علاوه بر رشد، کشور را در برابر فشارها و بحران‌های بین‌المللی مقاوم می‌سازد و به نقش مردم در اقتصاد اهمیت می‌دهد.
او بارها بر جهش تولید تأکید کرده است؛ حرکتی که به باور او، راه‌گشای کاهش بیکاری، رونق صادرات، افزایش درآمدهای ارزی و تقویت استقلال اقتصادی کشور است.
دیدگاه‌های نظامی خامنه‌ای
آیت‌الله خامنه‌ای بر ضرورت تقویت توان نظامی ایران تأکید دارد و معتقد است که این اقدام برای بازدارندگی و جلوگیری از وقوع جنگ ضروری است. او حضور منطقه‌ای و برنامه موشکی ایران را غیرقابل‌مذاکره می‌داند.
پس از ترور قاسم سلیمانی، وعده «انتقام سخت» داد و خواستار پایان نفوذ ایالات متحده در منطقه شد. هرچند او تولید و استفاده از سلاح هسته‌ای را با صدور فتوا حرام اعلام کرده، اما گزارش‌هایی درباره فعالیت‌های پنهانی مرتبط با دستیابی به تسلیحات هسته‌ای، باعث ایجاد تردیدهایی در میان کشورهای اروپایی شده است.
خامنه‌ای فناوری هسته‌ای را برای اهداف غیرنظامی ضروری می‌داند، ولی فتوا و نیت واقعی او در این زمینه همچنان محل بحث است؛ ایالات متحده نیز اعلام کرده که تصمیمات خود را مبتنی بر فتوای او اتخاذ نمی‌کند.
خانواده سید علی خامنه ای
پدر سید علی خامنه‌ای، سید جواد خامنه‌ای، از مجتهدان و روحانیان آذربایجانی‌تبار بود و مادرش، خدیجه میردامادی، از خانواده‌ای مذهبی اهل نجف و یزد برخاسته بود.
درآمد خانواده عمدتاً از طریق پدر تأمین می‌شد که به دلیل محدودیت‌های مالی، بسیار ناچیز بود.
آیت‌الله خامنه‌ای در مصاحبه‌های خود به شرایط دشوار و زندگی سخت کودکی اشاره کرده و بیان داشته است: «کودکی ما با رنج و زحمت گذشت. گاهی شب‌ها شام نداشتیم… من لباس‌های وصله‌دار می‌پوشیدم.»
این شرایط نشان‌دهنده زندگی در چارچوب خانواده‌ای مذهبی اما با امکانات مالی محدود است که بر شکل‌گیری شخصیت وی تأثیرگذار بوده است.
سید علی خامنه ای و پدرش
سید علی خامنه‌ای آموزش دینی خود را از سن چهار سالگی در خانه آغاز کرد و پدرش، سید جواد خامنه‌ای، اولین معلم او در آموزش قرآن بود.
در کلاس پنجم دبستان، مقدمات حوزه را در مدرسه سلیمان‌خان مشهد شروع کرد و بخشی از دروس را نزد پدرش فرا گرفت.
این دوره همزمان با حضور نواب صفوی در مشهد بود که تأثیر قابل توجهی بر دیدگاه‌های سیاسی او داشت.
وی سپس دوره سطح را در مدرسه نواب گذراند و همزمان تا سال دوم دبیرستان به تحصیل ادامه داد.
سید علی خامنه ای بیوگرافی
سید جواد خامنه‌ای از ازدواج نخست خود سه دختر داشت که متأسفانه درگذشتند.
در ازدواج دوم با خدیجه میردامادی، چهار پسر و یک دختر دیگر به دنیا آمدند که این ترکیب خانوادگی تأثیرگذار در زندگی وی بود.
برادران وی، سید محمد و سید هادی، هر دو در عرصه‌های سیاسی و دینی فعال بودند و سید محمد، نماینده مجلس خبرگان قانون اساسی و مجلس شورای اسلامی، هدف ترور قرار گرفت اما زنده ماند.
خواهر او، بدری سادات، همسر علی تهرانی است که در جریان خیزش ۱۴۰۱ ایران از وی اعلام برائت کرد، موضوعی که بازتاب‌هایی در فضای سیاسی داشت.
سید حسن، تنها برادر غیرروحانی خانواده، در وزارت نفت به فعالیت اشتغال دارد که نشان‌دهنده تنوع حرفه‌ای اعضای خانواده است.
زندگی شخصی سید علی خامنه ای
آیت‌الله خامنه‌ای ازدواج خود را با دختر حجت‌الاسلام خجسته بافقی انجام داده و دارای چند فرزند می‌باشد.
خانواده ایشان به دلیل حفظ حریم خصوصی، کمتر در رسانه‌ها حضور داشته‌اند.
زندگی ساده و دور از تجملات، همراه با علاقه‌مندی به شعر، ادبیات و موسیقی سنتی ایرانی، بخشی از ویژگی‌های شخصیتی و فرهنگی وی به شمار می‌رود.
همسر سید علی خامنه ای
در اوایل پاییز ۱۳۴۳، ازدواج آیت‌الله سید علی خامنه‌ای با منصوره خجسته باقرزاده صورت گرفت.
خانم خجسته که در خانواده‌ای مذهبی و بازاری در مشهد رشد یافته، فعالیت سیاسی رسمی نداشته اما حضور فعالانه‌ای در دیدار با خانواده‌های شهدا دارد.
عدم انتشار تصویر رسمی از ایشان در رسانه‌ها نشان‌دهنده حفظ حریم خصوصی خانواده رهبر جمهوری اسلامی است.
فرزندان سید علی خامنه ای
آیت‌الله سید علی خامنه‌ای دارای شش فرزند است که شامل دو دختر به نامهای بشری و هدی و چهار پسر به نامهای مصطفی، مجتبی، مسعود (که گاه به نام محسن نیز شناخته می‌شود) و میثم می‌باشد.
بچه های سید علی خامنه ای
سید مصطفی، فرزند ارشد آیت‌الله خامنه‌ای، تحصیلات حوزوی خود را دنبال می‌کند.
سید مجتبی، که سابقه حضور فعال در جبهه‌های جنگ ایران و عراق را دارد، ارتباطات نزدیکی با نهادهای بسیج و سپاه پاسداران برقرار کرده و از گزینه‌های مطرح برای جانشینی رهبری به شمار می‌آید.
سید مسعود (محسن) عضو جامعه مدرسین قم بوده و بیشتر در حوزه جمع‌آوری خاطرات پدر و مدیریت فضای مجازی مرتبط با ایشان فعالیت می‌کند.
رهبر جمهوری اسلامی سیاستی مبنی بر منع فرزندان خود از دخالت در فعالیت‌های اقتصادی و مناصب حکومتی اتخاذ کرده است که این موضوع به حفظ استقلال و دوری از مناقشات سیاسی آن‌ها کمک می‌کند.
پسران سید علی خامنه ای
۱. مصطفی خامنه‌ای
سید مصطفی خامنه‌ای، متولد دهه ۱۳۴۰، از روحانیون و اساتید حوزه علمیه قم است که فعالیت‌های فرهنگی و دینی قابل توجهی دارد.
وی نسبت به دیگر فرزندان، کم‌حاشیه‌تر بوده و گفته می‌شود بیشترین شباهت تفکری و رفتاری را به پدر خود داراست.
این ویژگی‌ها، نقش او را در پیوند نسلی و انتقال دیدگاه‌های فکری و فرهنگی خانواده خامنه‌ای برجسته می‌سازد.
۲. مجتبی خامنه‌ای
سید مجتبی خامنه‌ای، متولد حدود سال ۱۳۴۸، به عنوان یکی از فرزندان آیت‌الله خامنه‌ای، روحانی و فردی تأثیرگذار در عرصه سیاسی-مذهبی شناخته می‌شود.
در برخی محافل سیاسی، وی به‌عنوان گزینه‌ای احتمالی برای جانشینی مقام رهبری جمهوری اسلامی مطرح است.
ازدواج وی با دختر غلامعلی حداد عادل، ارتباطات سیاسی و فرهنگی این خانواده را تقویت کرده است.
۳. میثم خامنه‌ای
میثم خامنه‌ای به عنوان پژوهشگر حوزه علوم انسانی شناخته می‌شود و فعالیت‌های سیاسی محدودی دارد.
او عمدتاً در حوزه‌های فرهنگی و تحقیقاتی فعال بوده و نقش مهمی در این زمینه‌ها ایفا می‌کند.
۴. مسعود خامنه‌ای
مسعود خامنه‌ای به دلیل عدم مشارکت در فعالیت‌های رسانه‌ای و سیاسی، عمدتاً در حوزه خصوصی و غیررسمی فعالیت می‌کند، که این امر جایگاه او را در فضای عمومی محدود کرده است.
خانه سید علی خامنه‌ای
آیت‌الله خامنه‌ای، به عنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران، در بیت رهبری مستقر در مرکز تهران سکونت دارد که همزمان محل اقامت، دفتر کاری و مکان برگزاری مراسم رسمی وی به شمار می‌رود.
این مجموعه که در تقاطع خیابان‌های ایران، پاستور، فلسطین و آذربایجان واقع شده، از ساختمان‌هایی با ساختار ساده و فاقد تزئینات تشکیل شده است.
اتاق‌های متعدد با دکوراسیون ساده در این فضا، نمایانگر رویکردی عملی و بدون تجمل به امور اداری و رسمی است.
خانه سید علی خامنه‌ای در پاستور
قبل از تصدی مقام رهبری در سال ۱۳۶۰، آیت‌الله خامنه‌ای در خانه‌ای باغ‌دار در خیابان پاستور سکونت داشت.
بیت رهبری که اکنون محل سکونت و دفتر کار وی است، تحت حفاظت سپاه حفاظت ولی امر است و به دلیل حساسیت‌های امنیتی، دسترسی و انتشار اطلاعات درباره فضای داخلی آن بسیار محدود می‌باشد.
ثروت سید علی خامنه‌ای
مطابق اظهارات مسئولان سابق بیت رهبری، آیت‌الله خامنه‌ای زندگی ساده‌ای دارد و حقوقی دریافت نمی‌کند؛ تأمین هزینه‌های زندگی وی عمدتاً از طریق نذورات مردمی صورت می‌گیرد و سطح زندگی‌اش کمتر از متوسط جامعه ایرانی است.
برخی منابع میزان دارایی او را اندک توصیف کرده‌اند، اما گزارش‌هایی از جمله گزارش رویترز در سال ۲۰۱۳، حاکی از کنترل حدود ۹۵ میلیارد دلار دارایی تحت مدیریت مستقیم ستاد اجرایی فرمان امام است.
این نهاد اقتصادی که از طریق مصادره اموال مردم و اقلیت‌های دینی ثروت قابل توجهی کسب کرده، نقش مهمی در تمرکز ثروت کشور ایفا می‌کند و بخش عمده ثروت ملی را در اختیار دارد.
در سال ۱۳۹۸، بنیاد مستضعفان یکی از این نهادها، درآمد قابل توجهی کسب کرد که خواستارانی را برای افزایش شفافیت مالی دفتر رهبری به دنبال داشت.
ستاد اجرایی فرمان امام همچنین در بازار سرمایه با خرید سهام بانک‌ها و شرکت‌های بزرگ فعال بوده است.
شایعات در خصوص سید علی خامنه‌ای
شایعات پیرامون وضعیت جسمانی رهبر جمهوری اسلامی ایران در سال‌های اخیر افزایش یافته است.
در میان این گزارش‌ها، ادعایی در سال ۲۰۱۰ مبنی بر ابتلای آیت‌الله خامنه‌ای به نوعی نادر از سرطان خون بیش از سایر موارد مورد توجه قرار گرفت.
سید علی خامنه‌ای سرطان پروستات
بررسی تحولات مربوط به سلامت آیت‌الله خامنه‌ای در دهه‌های اخیر نشان‌دهنده موجی از شایعات و تحلیل‌های رسانه‌ای در خصوص وضعیت جسمانی ایشان است.
در سال ۲۰۱۵، گزارشی در یک روزنامه غربی منتشر شد که مدعی ابتلای وی به سرطان پروستات مرحله چهارم بود.
در سال ۱۳۹۹، یک کاربر شبکه اجتماعی توییتر خبر از وخامت حال وی داد و لغو جلسه‌ای با رئیس‌جمهور را به عنوان نشانه‌ای از وضعیت جسمانی او مطرح کرد؛ با این حال، مقامات رسمی این خبر را رد کردند.
در شهریور ۱۴۰۱، گزارش‌هایی درباره بستری شدن او پس از جراحی منتشر شد. انتشار عکس حضور او در یک مراسم مذهبی موجب تردیدهایی در مورد صحت این ادعاها شد، اما برخی رسانه‌های معتبر همچون نیویورک تایمز همچنان بر صحت نشانه‌های بیماری تأکید داشتند و به شواهدی نظیر ناتوانی در نشستن طولانی اشاره کردند.
دست راست سید علی خامنه‌ای
مطابق با منابع تاریخی، در تاریخ ۶ تیر ۱۳۶۰، آیت‌الله خامنه‌ای هدف یک ترور نافرجام قرار گرفت که طی آن از ناحیه سینه، کتف و به‌ویژه دست راست به‌شدت مجروح شد. این حادثه به فلج شدن دائم دست راست وی انجامید و تأثیر قابل‌توجهی بر زندگی و فعالیت‌های سیاسی او داشت.
وضعیت جسمانی سید علی خامنه‌ای
براساس گزارش‌های منتشرشده در شهریور ۱۳۹۳، آیت‌الله سید علی خامنه‌ای تحت یک عمل جراحی ساده پروستات قرار گرفت. این اقدام با اطلاع‌رسانی رسمی و محدود رسانه‌ای همراه بود.
از منظر علوم ارتباطات، نحوه پوشش رسانه‌ای این رویداد می‌تواند نشانه‌ای از تغییر در سیاست رسانه‌ای در مواجهه با مسائل مربوط به سلامت مقام رهبری تلقی شود.
ترجمه‌های سید علی خامنه‌ای
آیت‌الله خامنه‌ای علاوه بر رهبری، نویسنده و مترجم چندین اثر در حوزه دین و فرهنگ است. «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» و «پرتویی از نهج‌البلاغه» از آثار شناخته‌شده اوست. وی ترجمه‌هایی از عربی به فارسی داشته و تأکید ویژه‌ای بر جایگاه فرهنگ در سیاست دارد.
آثار و تالیفات سید علی خامنه‌ای
برخی آثار وی عبارت‌اند از:
- طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن
- پرتویی از نهج‌البلاغه
- در محضر قرآن
- ترجمه کتاب‌هایی چون:
- المستقبل لهذا الدین اثر سید قطب
- صلح امام حسن (ع) اثر شیخ راضی آل‌یاسین.
تدریس سید علی خامنه‌ای
از زمان اقامت در مشهد، خامنه‌ای در حوزه علمیه به تدریس اشتغال داشت و ابتدا در سطوح پیشرفته مانند رسائل، مکاسب و کفایه به آموزش پرداخت. پس از انقلاب و در دوران ریاست‌جمهوری، به تدریس تفسیر قرآن پرداخت.
از سال ۱۳۶۹ تدریس خارج فقه را شروع کرد و در حال حاضر مباحث جهاد، قصاص و مکاسب محرمه را آموزش می‌دهد؛ کلاس‌های او حدود ۵۰۰ دانشجو دارد.
ادبیات سید علی خامنه‌ای
خامنه‌ای از کودکی به ادبیات و شعر علاقه داشت و با سبک‌های ادبی گوناگون آشنا شد. او مطالعاتی در رمان‌ها و آثار ادبی جهانی داشت و زبان فارسی را زبان حامل فرهنگ، دین و تمدن ملت‌ها می‌داند که باید گرامی داشته شود.
در سال ۱۳۹۸، نگرانی خود را نسبت به فرسایش زبان فارسی اعلام کرد و از رسانه ملی خواست که از ترویج کلمات خارجی پرهیز نماید.
شعر آیت الله خامنه‌ای
آیت‌الله خامنه‌ای در انجمن‌های ادبی مشهد مانند فردوسی و فرخ عضو بود و شعر می‌سرود. دفتر شعری به نام «سفینه غزل» داشت که اشعار تازه‌اش را در آن می‌نوشت، ولی این دفتر در دوران ساواک ضبط و به او بازگردانده نشد. تخلص او در اشعار «امین» است و نمونه‌ای از اشعارش در دسترس است.
دیدار شاعران با رهبر
دیدار شاعران با آیت‌الله خامنه‌ای هر سال در نیمه رمضان برگزار می‌شود و سابقه‌اش به دوره ریاست‌جمهوری او بازمی‌گردد. در این محافل، اشعاری از شاعران کشورهای گوناگون خوانده می‌شود. با این حال، برخی منتقدند که این نشست‌ها فضای آزاد ادبی ندارند و بیشتر در جهت تأیید دیدگاه‌های رهبری طراحی شده‌اند.
سیاست داخلی سید علی خامنه‌ای
آغاز دوران رهبری آیت‌الله خامنه‌ای با تحولات مهمی در سیاست داخلی همراه بود، از جمله برگزاری پنجمین انتخابات ریاست‌جمهوری و بازنگری در قانون اساسی.
روابط او با رؤسای‌جمهور متفاوت بوده؛ با رفسنجانی رابطه‌ای همراه با همکاری داشت، در حالی که دوران احمدی‌نژاد با تنش‌های سیاسی و مدیریتی همراه شد. در دوره روحانی، توافق هسته‌ای حاصل شد، اما با خروج آمریکا، خامنه‌ای به انتقاد از نحوه مدیریت دولت پرداخت.
در زمینه سلامت، با ممنوع‌کردن واردات برخی واکسن‌های خارجی کرونا و تأکید بر تولید داخلی، سیاست‌گذاری ویژه‌ای اتخاذ کرد. همزمان، او از توسعه علمی، به‌ویژه در حوزه‌های پیشرفته‌ای مانند سلول‌های بنیادی، حمایت کرده است.
سیاست خارجی سید علی خامنه‌ای
در نگاه خامنه‌ای، سیاست خارجی باید با دفاع از مظلومان، به‌ویژه مسلمانان، و مبارزه با اشکال نوین استعمار همراه باشد. این دیدگاه او را به حامی اصلی جبهه مقاومت در منطقه بدل کرده و موجب اتخاذ سیاست‌هایی در تضاد با مواضع آمریکا و متحدانش شده است.
او نسبت به نقش عربستان در بحران‌های منطقه‌ای انتقاد داشته و به‌ویژه در سوریه، از حکومت بشار اسد حمایت کرده است. همچنین با محکومیت سرکوب مسلمانان روهینگیا، حمایت از مسلمانان را یکی از اولویت‌های منطقه‌ای خود معرفی کرده است.
مرجعیت سید علی خامنه‌ای
در پی فوت آیت‌الله اراکی در آذر ۱۳۷۳، ضرورت تعیین مرجع تقلید جدید، توجه‌ها را به سید علی خامنه‌ای جلب کرد. برخی نهادهای حوزوی صلاحیت او را تأیید کردند، اما چهره‌هایی چون آیت‌الله منتظری و سید محمدحسین فضل‌الله با این نظر مخالف بودند.
هرچند خامنه‌ای نخستین اثر فقهی خود را در ۱۳۷۱ نگاشته بود و رسانه‌های رسمی او را «آیت‌الله» می‌خواندند، اما این عنوان و جایگاه، نزد برخی علما محل تردید و نقد بود. بر اساس قانون اساسی، مرجعیت از شرایط رهبری تلقی می‌شد، اما روح‌الله خمینی در نامهای در سال ۱۳۶۸ تصریح کرد که رهبری نیازمند مرجعیت نیست و تنها اجتهاد، عدالت، و تأیید خبرگان کفایت می‌کند.
⏬مقالات پیشنهادی⏬
زندگی ورزشی مالیک تیاوزندگینامه عباس عراقچیدعوت اسکوچیچ از تی‌تی‌ها
